اهمیت ارتودنسی در کودکان و بهترین سن مناسب برای شروع درمان ارتودنسی
با وجود اینکه ارتودنسی دندان در تمام سنین کاربرد داشته و مورد استفاده قرار می گیرد، اما حرکت استخوان ها به کمک دستگاه های ارتودنسی در دوران بلوغ سریع تر و راحت تر انجام می گیرد و نیاز به جراحی در آینده را محدود می کند. به نظر شما چه سنی برای اقدام برای این درمان مناسب تر است؟ در ادامه این مقاله شما را با اولین معاینه ارتودنسی، بهترین سن مناسب برای شروع درمان ارتودنسی و حداکثر سن ارتودنسی آشنا کرده و اهمیت آن ها را برای شما شرح می دهیم.
کاندیدای مناسب ارتودنسی دندان
ارتودنسی برای تمام کسانی که داری مشکلات دهان و دندانی هستند، کارایی و فواید بی نظیری دارد. در ادامه کاندیدای مناسب ارتودنسی را برای شما شرح می دهیم و بیان می کنیم که چه سنی برای اقدام به درمان این افراد مناسب تر است:
1. افراد دارای دندان های شلوغ
کودکان و بزرگسالانی که دچار ازدحام دندانی هستند، می توانند از ارتودنسی بهره مند شوند.
2. افراد دارای فاصله بین دندانی
در هر سنی که بیمار به این عارضه مبتلا باشد، می تواند از ارتودنسی برای اصلاح آن کمک بگیرد.
3. افراد دارای دندان های بهم ریخته
کودکان و بزرگسالان هر دو می توانند از ارتودنسی برای درمان این عارضه استفاده داشته باشند.
4. افراد دارای ناهنجاری های فک
دستگاه های ارتودنسی در سنین بالا نمی توانند به تنهایی برای اصلاح موقعیت فکین کارایی داشته باشند. به همین دلیل سن مناسب برای درمان ناهنجاری های فکی، قبل از سن بلوغ و بین 10 تا 12 سالگی است. در غیر این صورت برای رفع این ناهنجاری باید از جراحی فک در کنار ارتودنسی کمک گرفته شود.
5. افراد دارای جای خالی دندان
کودکانی که در سنین پایین دندان خود را از دست می دهند، باید تحت معاینه ارتودنسی توسط دندانپزشک اطفال قرار بگیرند تا راهکار درمانی مناسبی برای آن ها انتخاب گردد. اما اگر جای خالی دندان تا سنین بزرگسالی ادامه داشته باشد، ممکن است تا تنها ایمپلنت بتواند برای درمان این عارضه مناسب باشد.
البته افراد بزرگسالی که دندان خود را از دست داده اند، بهتر است قبل از مراجعه به متخصص ایمپلنت با یک ارتودنتیست نیز مشورت داشته باشند.
6. افراد دارای دندان های نامتقارن
اگر وجود دندان های نامتقارن به دلیل ناهماهنگی موقعیت فکین باشد، سنین پایین و حدود 10 الی 12 سال برای درمان آن، بهترین زمان است.
اولین سن معاینه ارتودنسی دندان
بهتر است تا اولین معاینه ارتودنسی در سنین 7 سالگی صورت بگیرد. اگر شما فرزند خود را در این سن برای معاینه ببرید، دکتر احمدرضا حسینی، متخصص ارتودنسی، با بررسی های دقیق دهان و دندان فرزند شما تعیین می کنند که چه سنی برای شروع درمان ارتودنسی کودکتان مناسب است. در این شرایط از بروز ناهنجاری شدید تر و نیاز به درمان های پیچیده تر جلوگیری شده و هزینه درمانی نیز تا حد بسیار بالایی کاهش می یابد.
اولین سن شروع ارتودنسی دندان
پس از اینکه اولین معاینه ارتودنسی صورت گرفت، تشخیص اولین زمان برای درمان بر عهده متخصص ارتودنسی خواهد بود که با توجه به نوع و شدت ناهنجاری تعیین می گردد. اگر فرد دچار مشکلات فکی باشد، باید قبل از سن بلوغ خود، تحت درمان قرار بگیرد، زیرا در این زمان استخوان های فک قابلیت جا به جایی به کمک دستگاه های ارتودنسی را دارند.
معمولا این سن برای دختران، 8 سالگی و برای پسر ها، 9 سالگی در نظر گرفته می شود. در صورتی که در زمان مناسب برای ارتودنسی اقدامی صورت نگیرد، استخوان های فک سخت شده و تنها به کمک جراحی فک می توانند حرکت کنند.
برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره نکات مهم برای حفظ سلامت دندان های کودکان این منبع را مطالعه نمایید.
سن مناسب شروع ارتودنسی دندان
اگر در معاینه اولیه تشخیص داده شود که بیمار دچار مشکلات فکی نمی باشد و تنها قصد مرتب کردن دندان های نامنظم خود را دارد، محدوده سنی 10 الی 12 سال، می تواند سن مناسبی برای شروع ارتودنسی باشد. به طور کلی نداشتن مشکلات فکی و داشتن سلامت لثه و استخوان های فک، سبب می شود تا بیمار در هر سنی قادر به شروع درمان ارتودنسی باشد.
سن مناسب ارتودنسی برای بزرگسالان
بزرگسالان در هر سنی می توانند برای اصلاح نامرتبی و ناهماهنگی دندان های خود به متخصص ارتودنسی خوب مراجعه داشته باشند. حتی اگر مشکلات فکی خود را در کودکی درمان نکرده باشند تا زمانی که دارای لثه های سالم و استخوان های سلامتی هستند، می توانند از مزایای ارتودنسی در کنار جراحی فک بهره مند گردند.
تاثیر سن شروع ارتودنسی بر طول درمان
سن شروع ارتودنسی می تواند بر مدت زمان درمان بسیار تاثیرگذار باشد. در سنین بالا به دلیل اینکه رشد استخوان فک به اتمام رسیده است، دستگاه های ارتودنسی نمی توانند تغییری در موقعیت فکین ایجاد کنند و همچنین قادر نیستد تا به راحتی موقعیت دندان ها را تغییر دهند. به همین جهت لازم است تا طول درمان افزایش پیدا کند تا ارتودنسی تاثیر مثبت خود را بر روی بیمار بگذارد. پس هرچه شروع ارتودنسی در سنین پایین تری باشد، مراحل ارتودنسی با سرعت بیشتری به اتمام خواهند رسید.
در سایت drcaudry.ca بیشتر بخوانید.
مزایای انجام ارتودنسی در سنین کودکی
انجام درمان ارتودنسی در سنین کودکی می تواند مزیت های زیر را به همراه داشته باشد:
· روند درمانی راحت تر
در صورتی که کودکی دارای ناهنجاری های فکی باشد، اگر درمان را در همان زمان آغاز نماید، رشد فک ها به خوبی قابل کنترل خواهند بود. اما اگر این درمان به سنین بزرگسالی موکول شود، جز جراحی راهی وجود نخواهد داشت. عمل جراحی فک نیز ساده نخواهد بود و دوره نقاهت آن حدود 2 ماه زمان می برد.
· طی شدن سریع تر روند درمانی
در سنین کودکی استخوان های فک با دستگاه های ارتودنسی به خوبی قابلیت جا به جایی دارند و به دلیل راحت تر حرکت کردن دندان ها، روند درمانی سریع تر سپری خواهد شد.
· درمان کم هزینه تر
در زمان کودکی علاوه بر اینکه طول درمان کوتاه تر خواهد بود، روند درمانی نیز راحت تر سپری می شود. به همین دلیل هزینه نهایی ارتودنسی نسبت به انجام این درمان در سنین بزرگسالی کاهش پیدا می کند.
· به دست آمدن سلامت کامل دهان و دندان
اگر ارتودنسی در سنین کودکی انجام شود، با اصلاح ناهنجاری های دهان و دندان، سلامت و بهبود کامل دهان و دندان ایجاد می شود. معمولا کودکان در مسواک زدن نظم درست را رعایت نمی کنند، پس اگر دندان های آن ها کج و نامرتب باشد، این اتفاق احتمال بروز پوسیدگی دندان را تشدید خواهد کرد.
· افزایش اعتماد به نفس کودک
اگر دندان ها نامرتب باشند، اعتماد به نفس را در زمان صحبت کردن از بین می برند و به مرور زمان سبب گوشه گیر شدن کودک می شوند. پس انجام ارتودنسی دندان در زمان کودکی با بهبود سلامت و همچنین زیبایی دهان و دندان، سبب افزایش اعتماد به نفس او خواهد شد.
حداکثر سن برای ارتودنسی
با توجه به این موضوع که این درمان محدودیت سنی ندارد، نمی توان حداکثر سن برای ارتودنسی را تعیین نمود. اما باید گفت تا زمانی که فرد لثه های سالمی دارد و استخوان های فک او ساییده و فرسوده نشده اند و همچنان مقاوم هستند، فرد می تواند برای اصلاح ناهنجاری های خفیف و مرتب کردن دندان ها از این روش درمانی استفاده کند. اما در صورت تحلیل رفتگی فک و لثه و همچنین وجود ناهنجاری های شدید مانند مشکلات فکی، ارتودنسی به تنهایی درمان موثری نبوده و باید روش های دیگری از جمله جراحی فک و پیوند استخوان فک نیز صورت بگیرد.
انواع بریس کدام است؟
بریس‌های سنتی فلزی
بریس‌های سنتی فلزی بریس های فلزی متداول‌ترین نوع بریس‌ها هستند و امروزه بیش از هر زمان دیگری راحت‌تر شده‌اند. بریس‌های فلزی با استفاده از براکت‌های فلزی و آرک وایر دندان‌هایتان را صاف می‌کند. براکت‌های فلزی ما از جنس تیتانیوم بوده و احتمال ابتلا به حساسیت به فلز را کاهش می‌دهند. در بریس‌های فلزی شما این امکان را دارید که حلقه‌های رنگی (حلقه‌های پلاستیکی دور براکت‌ها) را برای لبخندی منحصر بفردتر و رنگین‌تر تغییر دهید.
بریس‌های سرامیکی
دندان‌ها را همچون بریس‌های فلزی حرکت می‌دهند، با این تفاوت که براکت‌ها شفاف هستند و به همین خاطر کمتر به چشم می‌آیند. بریس‌های سرامیکی بخاطر جاذبه‌های بصری خود در میان بزرگسالان محبوبیت فراوانی دارند. تنها نقطه ضعف براکت‌های سرامیکی است است که آنها ظریف‌ترند و گره‌های الاستیکی ممکن است بین جلسات ویزیت ارتودنسی تغییر رنگ دهند.
ارتدونسی دایمون
از تکنولوژی (درب کشویی) استفاده می‌کند که به نام “خود لیگاند” شناخته می‌شود، این تکنولوژی به سیم ارتودنسی اجاره می‌دهد تا در میان براکت‌ها عقب و جلو برود. هیچ گره الاستیکی یا فلزی در براکت‌های دایمون مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. این فناوری اصطکاک کمتری را ایجاد می‌کند و باعث راحتی بسیار بیشتر بیمار خواهد شد. علاوه بر این، ارتودنسی دایمون اغلب اوقات هم زمان درمان را و هم تعداد تنظیم‌هایی که معمولاً انجام می‌شود را کاهش می‌دهد.
بریس‌های اینسینیا
بریس‌های اینسینیا تحولی بزرگ در روش ارتودنسی به شمار می‌آید. بریس‌ها بصورت سفارشی برای دندان‌ها، لبخند و طرح درمان بیمار طراحی و تهیه می‌شوند. با استفاده از سیستم عکسبرداری سه بعدی، ارتودنسی اینسینیا می‌تواند براکت‌ها و سیم‌های دقیقی را ایجاد کند که بهتر احتیاجات شما را رفع کند، در نتیجه برای بیماران راحتی بیشتر و زمان درمان کوتاهتری را به ارمغان خواهد آورد. متخصصین ارتودنسی برای استفاده از فناوری پیشرفته اینسینیا باید دوره آموزشی مخصوص ببینند و مدرک تأییدیه اخذ کنند.
ارتودنسی شفاف
سیستم ارتودنسی شفاف یا ارتودنسی نامرئی یک مجموعه از الگوهای قالب شفاف است که روی دندان‌ها قرار می‌گیرد – و به آنها الاینر گفته می‌شود. که توسط سیستم شبیه سازی کامپیوتری طراحی شده و به تدریج دندان‌های شما را حرکت خواهد داد. این سیستم برای بیماران بزرگسالی انجام می‌شود که مشکلات بایت خاصی مرتبط با ارتودنسی داشته باشند.
بریس‌های لینگوال (پشت دندانی)
ارتودنسی لینگوال ارتودنسی لینگوال پشت دندان‌ها مخفی هستند و به همین خاطر در هنگام لبخند زدن دیده نمی‌شوند. ارتودنسی لینگوال صد در صد سفارشی ساز بوده و کاملاً با شکل دندان‌های بیمار مطابقت دارد و به همین خاطر تجهیزات فلزی به طور منحصر بفرد برای شما ساخته می‌شوند. ارتودنسی لینگوال منطقی‌ترین گزینه پیش روی ورزشکاران، مدل‌ها، بازیگران، نوازندگان سازهای بادی و سایر افرادی ست که لبخند زیبا برای آنها مسئله‌ای حیاتی است.
مراحل انجام ارتودنسی چگونه است؟
در برخی موارد انجام ارتودنسی در دو مرحله، تجویز می‌شود. در این روش در ابتدا ارتودنسی پیشگیری روی کودک انجام می‌شود و سپس زمانی که تمامی دندان‌های دائمی کودک کاملاً رشد کردند، مرحله دوم ارتودنسی انجام می‌شود. هدف نهایی متخصص ارتودنسی این است که هر یک از بیماران با توجه به نیازهای خاصی که دارند، به لبخندی زیبا و سالم دست پیدا کنند.
اغلب متخصصین ارتودنسی سعی می‌کنند ارتودنسی را با رویکردی پیشگیرانه انجام دهند. به همین جهت آنها در مرحله‌ی اول ارتودنسی به جای استفاده از بریس و از سایر استفاده می‌برند. سپس، بعد از این که تمامی دندان‌های دائمی بیمار رشد کردند، مرحله دوم درمان آغاز می‌شود. اگر بیمار در سنین پایین‌تر ارتودنسی مرحله‌ی یک را انجام دهد، دوره درمان ارتودنسی او در سن بالاتر بسیار کوتاه‌تر خواهد بود
. متخصصینی که روش ارتودنسی پیشگیرانه را انجام می‌دهند معتقدند که این روش درمانی بسیار مقرون‌به‌صرفه تر است. آنها همچنین عقیده دارند که انجام درمان‌های اولیه در مرحله اول باعث می‌شود که پروسه ارتودنسی و در مرحله دوم بسیار سریع‌تر و آسان‌تر انجام شود.
هرچند انجام ارتودنسی می‌تواند در درمان بسیار مؤثر باشد اما در صورتی که سن کودک کمتر از 10 سال باشد، انجام ارتودنسی نمی‌تواند مشکل دندان‌ها را برطرف کند. مشکل اصلی در این مورد این است که دندان‌های فک پایینی بعد از این سن نیز همچنان رشد می‌کنند. کودکانی که دندان‌های جلویی فک بالای آنها جلو آمده و روی لب آنها قرار می‌گیرند، می‌توانند این مشکل را با انجام ارتودنسی در حدود سن 12 سالگی برطرف کنند.
بهترین سن مناسب ارتودنسی برای کودکان چند سالگی است؟
کودکان باید در سن هفت‌سالگی برای معاینه و دریافت مشاوره به متخصص ارتودنسی مراجعه کنند. شرایط خاص کودک می‌تواند در زنان مورد نیاز برای انجام ارتودنسی تأثیرگذار باشد. در اغلب موارد می‌توان درمان ارتودنسی را با شروع ریزش دندان‌ها و درآمدن دندان‌های جدید آغاز نمود.
معمولاً، درآمدن دندان‌های دائمی در سنین بین 8 تا 14 سالگی رشد می‌کنند. بنابراین بهترین سن برای انجام ارتودنسی بین 9 تا 14 سالگی است. البته شرایط هر کودک متفاوت است و ممکن است برخی کودکان در سن پایین‌تری به ارتودنسی نیاز داشته باشند. متخصص ارتودنسی بعد از ارزیابی و معاینه‌ی کودک، به شما خواهد گفته که مناسب‌ترین زمان انجام ارتودنسی چه موقع و بهترین شیوه‌ی درمان برای کودک شما چگونه است.
چرا کودک باید تا قبل از 7 سالگی، تحت معاینه قرار بگیرد؟
در ادامه دلایل لزوم معاینه کودک در سن هفت‌سالگی شرح داده شده است:
- متخصص ارتودنسی می‌تواند در سنین پایین‌تر، مشکلاتی مرتبط با نامرتبی دندان‌ها را تشخیص دهد که شما قادر به تشخیص آن نیستید.
- ممکن است زمانی که هنوز برخی دندان‌های شیری کودک در دهان او هستند، مشکلات خفیفی در وضعیت دندان‌های او به وجود بیاید.
- در سن هفت‌سالگی کودک شما به اندازه‌ی کافی دندان‌های دائمی دارد که متخصص ارتودنسی بتواند وجود مشکل یا آغاز روند بروز مشکل را تشخیص دهد.
- در این سن می‌توان و سایر اختلالات فکی را تشخیص داد و متخصص ارتودنسی می‌تواند روند رشد فکی و دندان‌ها را زیر نظر داشته باشد.
- ارزیابی کودک شما توسط متخصص ارتودنسی در سن هفت‌سالگی، این موقعیت را ایجاد می‌کند که متخصص ارتودنسی بتواند بهترین درمان را در مناسب‌ترین زمان تعیین کند.
ارتودنسی پیشگیری چگونه است؟
در برخی موارد انجام ارتودنسی در دو مرحله، تجویز می‌شود. در این روش در ابتدا ارتودنسی پیشگیری روی کودک انجام می‌شود و سپس زمانی که تمامی دندان‌های دائمی کودک کاملاً رشد کردند، مرحله دوم ارتودنسی انجام می‌شود. هدف نهایی متخصص ارتودنسی این است که هر یک از بیماران با توجه به نیازهای خاصی که دارند، به لبخندی زیبا و سالم دست پیدا کنند.
اغلب متخصصین ارتودنسی سعی می‌کنند ارتودنسی را با رویکردی پیشگیرانه انجام دهند. به همین جهت آنها در مرحله‌ی اول ارتودنسی به جای استفاده از بریس و از سایر استفاده می‌برند. سپس، بعد از این که تمامی دندان‌های دائمی بیمار رشد کردند، مرحله دوم درمان آغاز می‌شود. اگر بیمار در سنین پایین‌تر ارتودنسی مرحله‌ی یک را انجام دهد، دوره درمان ارتودنسی او در سن بالاتر بسیار کوتاه‌تر خواهد بود.
متخصصینی که روش ارتودنسی پیشگیرانه را انجام می‌دهند معتقدند که این روش درمانی بسیار مقرون‌به‌صرفه تر است. آنها همچنین عقیده دارند که انجام درمان‌های اولیه در مرحله اول باعث می‌شود که پروسه ارتودنسی و ردیف کردن دندان‌ها در مرحله دوم بسیار سریع‌تر و آسان‌تر انجام شود. هرچند انجام ارتودنسی می‌تواند در درمان نامرتبی دندان‌ها بسیار مؤثر باشد.
اما در صورتی که سن کودک کمتر از 10 سال باشد، انجام ارتودنسی نمی‌تواند مشکل دندان‌ها را برطرف کند. مشکل اصلی در این مورد این است که دندان‌های فک پایینی بعد از این سن نیز همچنان رشد می‌کنند. کودکانی که دندان‌های جلویی فک بالای آنها جلو آمده و روی لب آنها قرار می‌گیرند، می‌توانند این مشکل را با انجام ارتودنسی در حدود سن 12 سالگی برطرف کنند.
روش‌های درمانی
هرچند تجهیزات و وسایل بسیار مختلفی برای انجام ارتودنسی وجود دارد اما تمامی آنها برای طراحی شده‌اند. این وسایل می‌توانند به نحوی به دندان‌ها فشار وارد کنند که دندان‌ها و فک را به جهت مورد نظر پزشک حرکت دهند و بدین ترتیب را برطرف کنند. برخی از انواع بریس‌های ارتودنسی عبارتند از:
در صورتی که میزان نامرتبی دندان‌ها خفیف باشد، متخصص ارتودنسی احتمالاً انجام را تجویز می‌کند. ارتودنسی نامرئی از ماده‌ی شفافی ساخته می‌شود که کاملاً روی دندان‌های شما فیکس می‌شود. برای ساختن این ارتودنسی از دندان شما قالب گرفته می‌شود. سپس پلاک ارتودنسی درست به شکل و اندازه دندان‌های شما ساخته می‌شود.
بعد از انجام ارتودنسی
بعد از این که وسایل ارتودنسی برای اولین بار روی دندان‌ها قرار داده شدند، کودک شما کمی احساس درد خفیف و ناراحتی خواهد داشت. اغلب متخصصین ارتودنسی داروهای مسکن مانند ایبوبروفن و استامینوفن را برای کودک تجویز می‌کنند. همچنین ممکن است بریس‌های ارتودنسی، سیم‌ها یا کش‌ها موجب تحریک شدن بافت‌های نرم دهان در برخی نقاط خاص شوند. برای محافظت از دهان، نوعی موم مخصوص به بیمار داده می‌شود که در صورت نیاز آن را روی وسایل ارتودنسی بزند تا دیگر موجب اذیت بافت دهان نشوند
سوالات متداول
- آیا درمان ارتودنسی تنها در زمان رشد امکان پذیر است؟
این نکته را در نظر داشته باشید که برای درمان و اصلاح مشکلات دهان و دندان هیچوقت دیر نیست و سلامت دهان و دندان بیشترین ارزش را دارد، اما با این حال برای درمان سریع تر، راحت تر و کم هزینه تر توصیه می شود تا درمان ارتودنسی در سنین پایین تر انجام شود. در دوران کودکی استخوان فک هنوز در حال رشد می باشد و در صورت وجود مشکلات فکی، ارتودنتیست می تواند به کمک به درمان بپردازد و نیاز به جراحی در آینده را کاهش داده و یا حتی از بین ببرد. بنابراین ارتودنسی فقط در سنین رشد انجام نمی شود، اما می تواند مزیت های بیشتری در این سنین داشته باشد.
- در کدام نوع ناهنجاری، سن بیمار مهمترین گزینه و ملاک اصلی برای درمان می باشد؟
در ناهنجاری هایی مانند جلو بودن فک پایین، انواع کراس بایت ها و تمام مشکلات مربوط به فک، سن بیمار از اهمیت بسیار زیادی برخوردار بوده و ملاک اصلی درمان می باشد. همچنین سن درمان برای کودکانی که دارای عادات رفتاری نادرستی مانند مکیدن انگشت و یا دچار مشکلات تنفسی می باشند، مطرح و حائز اهمیت است.
- آیا سن درمان ارتودنسی می تواند بر طول عمر دندان تاثیر گذار باشد؟
هنگامی که دندان ها در موقعیتی صحیح در فک قرار می گیرند، یعنی نیرو و فشار اعمال شده به دندان ها به صورت متوازن پخش شده و فشار روی ریشه دندان ها کاهش پیدا می کند. همچنین تمیز کردن دندان ها و رعایت بهداشت دهان و دندان در این شرایط راحت تر بوده و به همین دلیل طول عمر دندان افزایش پیدا می کند.
- آیا درمان ارتودنسی در بالای 40 سالگی قابل انجام است؟
سن 40 سالگی نیز می تواند زمان مناسبی برای درمان باشد، اگر فرد دارای استخوان فک و لثه سلامت باشد تا تنها برای اصلاح موقعیت دندان ها از دستگاه های ارتودنسی استفاده شود.
برای بسیاری از مردم، لبخندی زیبا واضح‌ترین مزیت ارتودنسی است. بعد از بار کردن بریس‌ها مراقبت های ارتودنسی احساس اعتماد به نفس بیشتری خواهید داشت.