رسانه خبری این تیتر نوشت، تیرآهن ها به عنوان اجزای اصلی سازه های فلزی و بتنی استفاده می شوند که مقاومت بالایی در برابر بارهای خمشی، برشی و کششی دارند. تیرآهن ها در انواع مختلفی از ابعاد و جنس ها تولید می شوند که بسته به نوع کاربرد و طراحی سازه، انتخاب می شوند. تیرآهن ها نقش مهمی در افزایش استحکام، پایداری، ظرفیت باربری و زیبایی ساختمان ها دارند
صنعت ساختمان سازی و روند آن از گذشته تا کنون
هدف این صنعت، برپایی یا بازسازی ساختمان ها است که برای اجرا نیاز به برنامه ریزی دقیق، نقشه کشی، تأمین مالی، تأمین مصالح، نیروی کار و … دارد. رو مهم است با چه هدفی هر سازه ساخته می شود تا بتوان بر اساس نیاز، مصالح مورد نیاز را استحکام دقیق برآورد کرد و برای آن هدف خریداری نمود. از مهم ترین مصالحی که در این صنعت ایفای نقش می کند، تیرآهن است.
تیرآهن چیست؟ انواع آن کدام است؟
به نقل از این تیتر، تیرآهن یکی از رایج ترین مصالح مورد استفاده در صنعت ساختمان سازی است که به طورکلی همانند یک اسکلت یا چهارچوب برای ساختمان محسوب می شود. این سازه های فولادی بارهای عمودی، برشی و گاهی افقی را دریافت، سپس به دیوارها و ستون ها منتقل می کنند. البته تحمل بارهای جانبی بر عهده خود تیرآهن خواهد بود.
تیرآهن ها دارای انواع مختلفی است که می توان به رایج ترین آن ها IPE، INP و زنبوری است که هر کدام با توجه به ساختاری که دارد، وظایف خاصی را در سازه ایفا می کنند.
آشنایی با انواع تیرآهن موجود در بازار فولاد
تیرآهن ها با توجه به کاربردشان انواع مختلفی دارند. رایج ترین تیرهای مورد استفاده در صنعت ساختمان سازی عبارتند از:
تیرآهن بال پهن یا هاش
از لحاظ ظاهری این المان دارای سطوح داخلی و خارجی موازی است (H شکل)، بنابراین بال های پهن و بدون شیب به راحتی با سایر اجزای سازه از طریق پیچ و مهره به هم وصل می شوند. کاربرد تیرآهن هاش برای ساخت ستون و خرپا است.
تیرآهن نیم پهن
تیرآهن های نیمه پهن با نماد I برخلاف تیرهای H دارای شیب هستند و می توانند بار زیادی را تحمل کنند، به همین خاطر به عنوان تکیه گاه های سازه ای در پروژه های ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرند. استحکام، قابلیت تحمل بالا، انعطاف پذیری و مقرون به صرفه بودن از دیگر دلایل استفاده از این نوع تیرآهن در ساخت انواع سازه ها هستند.
تیرآهن اروپایی
تیرآهن اروپایی از لحاظ ظاهری مانند مدل نیمه پهن است با این تفاوت که شیب ندارد. این تیر به دلیل مقاومت بسیار بالا در پروژه های مسکونی استفاده می شود.
تیرآهن لانه زنبوری
این تیرآهن نسبت به سایر موارد از استحکام، قدرت تحمل بار و فشار بسیار بالایی برخوردار خواهد بود، به همین‌خاطر در پروژه های ساختمانی چون برج سازی کاربرد دارد.
کاربرد تیرآهن در صنعت ساختمان سازی
تیرآهن یک المان فوق العاده در صنعت ساختمان است که مقاومت و انعطاف پذیری بسیار بالایی دارد و به ساختمان ها کمک می کند تا برای سال های بسیار طولانی دوام بیاورند و حتی در مواردی می توان آن ها را نیز توسعه داد. از جمله کاربرد تیرآهن در ساختمان سازی عبارتند از:
1. استفاده از تیرآهن برای ستون
ساخت ستون یکی از مهم ترین کاربرد تیرآهن در ساختمان به حساب می آید. چرا که ستون ها با حمل بارها به صورت فشرده یا انتقال بار از تیرها، سقف ها، دال های کف و… یک چارچوب یکپارچه و مقاوم برای ساختمان می سازند. معمولا برای ساخت ستون ها از تیرآهن با بال پهن یا هاش استفاده می شود.
2. استفاده از تیرآهن برای کفی ستون
وظیفه تحمل بار ستون ها و انتقال آن ها به زمین بر عهده کفی ستون است که برای متصل کردن نبشی به ستون ها مورد استفاده قرار می گیرد. حال برای اینکه تیرآهن از استحکام بالایی برخوردار است و امکان برش، جوشکاری، اتصالات و… را دارد، در ساختمان سازی در ساخت کفی ستون استفاده می شود.
3. استفاده از تیرآهن برای ایجاد خرپا
خرپا یک سازه مثلثی یا زیگزاگ شکل است که نیروی محوری را تحمل می کند یعنی با قرارگیری روی ستون های اصلی، نیروی وارد شده به آن ها را به زمین انتقال می دهد. خرپاها معمولا برای ساخت سقف انبار، سوله و… کاربرد دارند.
4. استفاده از تیرآهن برای اسکلت سازه ای
اسکلت سازه ای همانند یک قاب وظیفه نگهداری کف های داخلی و دیوارهای بیرونی ساختمان را برعهده دارد، بنابراین در ساخت بخش های مختلف اسکلت سازه ای، تیرآهن های مختلف چون هاش، لانه زنبوری، نیمه پهن (INP) و اروپایی (IPE) مورد استفاده قرار می گیرند.
5. استفاده از تیرآهن به‌عنوان شاه تیر
شاه تیر به تیرهای بزرگ گفته می شود که به عنوان یک تکیه گاه اصلی افقی روی ستون ها قرار می گیرد و وظیفه نگهداری تیرک های میانی را برعهده دارد. همچنین از طریق تیرچه ها بارهای متحمل را به ستون ها انتقال می دهد. از آنجایی که تیرهای اصلی (شاه تیر) وزن زیادی را تحمل می کنند در ساختمان سازی باید از تیرآهن های بزرگ و مقاوم استفاده شود.
6. استفاده از تیرآهن به عنوان تیر کلاف
از دیگر کاربرد تیرآهن در صنعت ساختمان سازی می توان به تیرکلاف اشاره کرد. تیر کلاف نوعی تیرآهن افقی است که با اتصال به خرپا، وظیفه انتقال بار شاه تیر به زمین را برعهده دارد.
7. استفاده از تیرآهن به عنوان کرومیت
به تیرآهن های باریک با طول بلند، کرومیت گفته می شود که در ساختمان سازی بین تیرهای اصلی قرار می گیرند.
این موارد از جمله کارکردهای اساسی تیرآهن در ساختمان سازی است که توانسته به درستی روند ساخت و ساز را بر طبق اصول و ضوابط پیاده سازی کند.
پرکاربردترین سایز تیرآهن ها در صنعت ساختمان سازی
تیرآهن ها دارای چندین سایز مختلف هستند که براساس همین فاکتور در موارد خاص به کار گرفته می شوند. لازم به ذکر است همین سایزبندی تیرآهن می تواند در استحکام سازی سازه به شدت موثر باشد. در ادامه مهمترین سایز های تیرآهن ها به صورت مختصر بیان شده است:
تیرآهن سایز 12
تیرآهن های سایز 12 دارای محدوده وزنی 10.4 تا 26.8 کیلوگرم بر متر هستند و اکثرا برای ساخت ستون، پوشش سقف و تیرها مورد استفاده قرار می گیرند. تیرآهن سایز 12 را می توان پرکاربردترین سایز تیرآهن دانست که می تواند سازه را در برابر عوامل طبیعی باد، زلزله، طوفان و … ایمن سازد و مقاومت آن را بالا ببرد.
تیرآهن سایز 14
تیرآهن های سایز 14 دارای محدوده وزنی 9/12 تا 7/33 کیلوگرم بر متر هستند و اکثرا برای ساخت ستون‌ها، خرپاها، کفی‌ها و تیرهای پوشش سقف استفاده می‌شوند. عرض بال تیرآهن سایز 14 ، 73 میلیمتر و ضخامت جان ان 4.7 میلیمتر می باشد. از دیگر کاربردهای این سایز از تیرآهن، برای ساخت انواع پل است.
تیرآهن سایز 16
تیرآهن‌های سایز 16 دارای محدوده وزنی 15.8 تا 41.6 کیلوگرم بر متر هستند و اکثرا برای ساخت خرپا و تیر سقف در ساختمان‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
تیرآهن سایز 18
تیرآهن های سایز 18 دارای محدوده وزنی 18.8 تا 49.1 کیلوگرم بر متر هستند و اکثرا برای ساخت خرپا، ستون، کفی، سقف و… استفاده می شوند. این تیرآهن دارای نیز دارای عرض بال 82 میلیمتر و ضخامت بال 7.4 میلیمتر است.
قیمت تیرآهن
قیمت تیرآهن بر اساس نرخ مواد اولیه، میزان عرضه و تقاضا، قیمت دلار و … متفاوت خواهد بود، بنابراین نمی توان مبلغ ثابتی مشخص کرد. از سویی دیگر در طول روز ممکن است بازار فولادی دچار نوسانات شدیدی شود که هریک از این تغییرات می تواند بر قیمت روز تیرآهن تاثیر بگذارد.
(این مقاله خلاصه ای از محتوای کاربرد انواع تیرآهن در صنعت ساختمان سازی است که از رسانه این تیتر منتشر شده است.)