تحول بنیادین در تجارت انرژی ایران زمینه‌ساز رشد اقتصادی پایدار بخش نفت و گاز در سال ۱۴۰۱

زهرا فلاحی کارشناس انرژی و پژوهشگر حوزه سیاست‌گذاری انرژی در گفت وگو با خبرنگار نفت خبرگزاری آوای البرز با اشاره به لزوم خنثی‌سازی تحریم‌های تجارت نفت و گاز ایران اظهار داشت: اهمیت بخش نفت و گاز ایران سهم قابل توجهی در اقتصاد این کشور دارد و بخش بزرگی از درآمدهای صادراتی و درآمدهای دولت را به خود اختصاص داده است. این کشور دارای چهارمین ذخایر بزرگ اثبات شده نفت خام در جهان و بزرگترین ذخایر اثبات شده گاز طبیعی است.

وی ادامه داد: دولت ایران دریافته است که مدل فعلی تولید و صادرات نفت و گاز در بلندمدت ناپایدار است. اتکای شدید این کشور به صادرات نفت، این کشور را در برابر نوسانات قیمت جهانی نفت آسیب پذیر کرده و توانایی آن را برای تنوع بخشیدن به اقتصادش محدود کرده است. علاوه بر این با عدم بازارسازی فعالانه ایران برای نفت و گاز خود در بازارهای جهانی، مسئله تحریم به یک نقطه کانونی و بحرانی تبدیل شده است. با وجود همه این عوامل و بیشتر شدن تحریم‌ها در زمینه تجارت انرژی، دولت سیزدهم در جهت خنثی‌سازی تحریم‌ها و متنوع‌سازی مبادی تجارت انرژی خود دست به ابتکارات مهمی زده است.

بازطراحی تجارت انرژی ایران نقطه کلیدی تحول در رشد بخشی صنعت نفت و گاز

این کارشناس انرژی در ادامه با اشاره به بازطراحی تجارت انرژی ایران به عنوان رویکرد نوین و تحریک‌کننده رشد پایدار اقتصادی ایران افزود: برای مقابله با این چالش ها، دولت ایران اقداماتی را برای طراحی مجدد تجارت انرژی و ترویج رشد پایدار در بخش نفت و گاز انجام داده است. یکی از استراتژی های کلیدی تمرکز بر بومی سازی تجهیزات و فرآیندهای گلوگاه بوده است. این امر ایران را قادر می سازد تا سهم بازار خود را در پالایشگاه های نیمه فعال افزایش دهد که سهم عمده ای در رشد اخیر در بخش نفت و گاز داشته است. دولت همچنین بر بازسازی پالایشگاه های نیمه فعال در کشورهای همسایه تمرکز کرده است که ایران را قادر می سازد فروش نفت خام و میعانات گازی خود را به این کشورها افزایش دهد.

وی ادامه داد: استراتژی مهم دیگر توسعه تجارت گاز بوده است. ایران ذخایر گاز طبیعی قابل توجهی دارد و صادرات گاز خود را به کشورهای همسایه مانند عراق و ترکیه افزایش داده است. این امر موجب افزایش چشمگیر درآمد ارزی کشور از صادرات گاز شده است. ایران همچنین بر افزایش ظرفیت تعاملی خود با کشورهای همسایه در زمینه توسعه حداکثری واردات و صادرات گاز از کشورهای شمالی تمرکز کرده است.

این پژوهشگر حوزه سیاست‌گذاری انرژی در پایان اظهار کرد: مدل پیشینی تجارت انرژی ایران موجب شده بود که رشد اقتصادی بخش نفت و گاز به شکل سینوسی در بیاید و به شدت به تحریم‌ها وابسته شود اما ایران با تکیه بر طراحی مجدد تجارت انرژی ایران توانسته است علاوه بر بازارسازی تضمینی مبتنی بر سیاست خرید تقاضا و فروش تضمینی نفت خام و توسعه تجارت گاز منطقه‌ای خود از طریق سیاست‌های فعالانه انرژی در بحث سوآپ، واردات حداکثری گاز و همچنین تولید بیشتر گاز از پارس جنوبی، توانسته است برای ترویج رشد پایدار در این بخش اقدام کند و این اقدامات نتیجه‌بخشی نیز بوده است و بخش نفت و گاز کشور یکی از بخش‌های مهم کشور بوده است که رشد اقتصادی کل کشور را رشد داده است؛ رشد اقتصادی بدون نفت در سال 1401، 4.5 درصد بوده در حالی که رشد اقتصادی همراه با نفت در سال 1401 برابر 4.8 درصد بوده است که نشان از اهمیت رشد کلیدی و پایدار این بخش در سال 1401 دارد.

انتهای پیام/