ورق فلزی چیست ؟
امروزه عمده ی محصولات فلزی و تیرآهن نرمال به صورت ورق فولادی تولید شده که هرکدام از انواع ورق فولادی , برای اهداف خاصی مورد استفاده قرار میگیرند. ورق فولادی از مواد مختلفی تشکیل می شود که هر کدام در بخش مختلفی از صنعت و ساخت ساز ساختمان ها به کار میروند. در ادامه به معرفی انواع ورق فولادی و ویژگی های آنها خواهیم پرداخت.
ورق سیاه
ورق روغنی
ورق آجدار
ورق گالوانیزه
ورق استیل
ورق مسی
ورق رنگی
ورق کرکره ای
ورق اسیدشویی
ورق سیاه(ورق گرم)
ورق های فولادی سیاه با نام انگلیسی Hot Rolled Sheet شناخته می شوند . به طور کلی ورق گالوانیزه گرم ، از دو نوع فولاد 36A و 1011A که هر دو نوعی فولاد کم کربن هستند ساخته شده است و در اکثر صنایع به کار می رود. 36A به راحتی جوشکاری می شود و فرآیند عملیات حرارتی آن را تقویت می کند.
1011A با استحکام بالا، فولادی با شکل پذیری فوق العاده است که معمولا برای ساخت ظروف استفاده می شود. بر خلاف فولاد نورد سرد، فولاد نورد گرم دارای سطح نازکتری است که می تواند در برابر خوردگی مقاومت کند. ورق هایی که در ساختمان سازی استفاده می شود، از نوع تجاری ST33 تا ST52 متغیر است؛ نرمی و سختی این ورق ها با توجه به نوع آلیاژ به کار رفته در آن متفاوت خواهد بود؛ هرچه درصد کربن در ورقه های فولادی بیشتر باشد، ورق سخت تر است.
فرایند تولید ورق سیاه
ورق های نورد گرم (ورق سیاه ) معروفترین ورق فولادی است که با توجه به نوع آن مصارف گوناگونی در صنایع مختلفی از جمله صنعت ساختمان، تانکر سازی، خودروسازی، مخازن خاص، کشتی سازی و صنایع سنگین فلزی و … دارد. رایجترین نوع ورق سیاه از نظر کیفیت ST 37 است که از نظر سختی و منعطف بودن در حد متوسط قرار دارد و بیشترین کاربرد را برای مصارف ساختمانی از قبیله اسکلت سازی – سوله سازی و… دارد.
از ورق سیاه صنعتی در مصارف و پروژه های صنعتی از قبیل سد سازی، پروژه های پتروشیمی، مخزن سازی و…. استفاده می شود. برخی ورق های فولادی در گروه گرم(سیاه) نیز قرار دارند . که قابل کشش می باشند و از آنها برای ساخت بدنه کشتی و ماشین آلات سنگین قابل استفاده اند این گروه معمولا شامل ورقهای که از نظر انعطاف نرم تر هستند از جمله DD۱۱و DD۱۲و DD۱۳و همچنین STW۲۲و STW ۲۴ می باشند.
برخی دیگر در گروه گرم (سیاه) که دارای سختی و زیاد و انعطاف کمتر هستند برای مصارفی از جمله تولید لوله های تحت فشار و مخازن نفتی و غیره با استانداردهای SPHT۱-SPHT۲-SPHT۳-SPHT۴ همچنین ورق های A۲۸۵ با گرید GR سی (C) با ۹۰ A۵۹۶ با گرید GR ۵۵ تا ۹۰ نیز برای مخازن تحت فشار و سیلندرهای فشار قوی مورد استفاده قرار می گیرند.
ابعاد فیزیکی ورق گرم
ورق سیاه به دو شکل وارد بازار می شود: رول و شیت (البته تا ضخامت ۱۵ میل فقط در دو شکل رول و یا شیت وارد بازار شود و از سایز ۱۵ میل به بالا تنها به صورت شیت خام وارد بازار می شود.) هر دوی این دو شکل ورق قابل برش به سایز های مختلف می باشد.
ورق گالوانیزه (Galvanized sheet):
ورق گالوانیزه از ورق روغنی تولید می شود برای مشاهده روی لینک کلیک کنید نیز نوعی دیگر از ورق فولادی می باشد که برای تولید ورق گالوانیزه طی یک پروسه طولانی در تمام سطح ورق روغنی مقدار چندین میکرون فلز روی را می نشانند تا ورق فولادی در مقابل زنگ زدگی مقاوم شود به عبارت دیگر در ورق گالوانیزه، بین آهن و روی، پیلی الکتروشیمیایی تشکیل میشود که در آن روی به جای آهن به عنوان آند و آهن به عنوان کاتد بکار میرود.
در ورق گالوانیزه حتی اگر پوشش آن هم شکستگی پیدا کند، زنگ نخواهد زد.دو پروسه اصلی برای تولید فولاد گالوانیزه وجود دارد: گرم شدن دائمی و الکترو گالوانیزه. فرایند گرم شدن ورق به این صورت است که با عبور دادن ورق فلزی از روی مذاب است، در حالی که فرآیند الکترو گالوانیزه شامل استفاده از روی از طریق الکترولیتی است.در نهایت یک لایه روی بر روی ورق پوشش داده خواهد شد.
جالب است بدانید علاوه بر اینکه این لایه روی سازگار با محیط زیست است از ورق فلزی نیز در برابر خوردگی و اکسید شدن محافظت می کند. این گالوانیزه شدن برای زمانی مناسب است که فلز در تماس با آب و اکسیژن است. ورق گالوانیزه در سقف شیروانی ها، گلخانه ها و هر جایی که در آن امکان این وجود که سطح آن پوسیده و خورده شود به کار می رود. هر چه روی بکار رفته در آن بیشتر باشد مقاومت ورق نیز بیشتر می شود. و اکثرا در جاهای مرطوب استفاده می شود زیرا حتی اگر پوشش آن شکستگی پیدا کند از زنگ زدن محفوظ می ماند.
خصوصیات ورق گالوانیزه
عرض : ۱۰۰۰ و ۱۲۵۰
کوتینگ : ۱۰۰ – ۱۲۰ – ۱۸۰ – ۲۲۰ – ۲۷۵
ضخامت : ۰٫۱۸ – ۰٫۴۰ – ۰٫۹۰ – ۲ – ۶
وزن کویل : ۳٫۵ الی ۱۲ تن
قطر داخلی کویل : ۵۷۰ الی ۶۲۰
انواع: کرم دار ( به انگلیسی : Chromated ) و بدون روغن ( به انگلیسی : Unoiled )
کاربرد ورق گالوانیزه
از ورق گالوانیزه درصنعت اتومبیل، حمل و نقل، صنعت کشاورزی، کاغذ و لوله، بیلبوردهای تبلیغاتی، ساختن لوازمی مثل لوله بخاری، کانال کولر، کابینت آشپزخانه، لولههای آب و هر جا که احتمال خوردگی آهن و خسارت وجود دارد، استفاده میشود . همچنین با فرم دادن ورق گالوانیزه به صورت ورق کرکره ای در مواردی همچون ساخت سقف شیروانی منازل استفاده می شود. ورق رنگی نیز با پاشیدن رنگ روی ورق های گالوانیزه ساخته می شود که در ادامه مقاله در مورد ورق های رنگی و نحوه ساخت آن ها بیشتر توضیح خواهیم داد
ورق رنگی (Colored iron sheet):
عمولا ورق های گالوانیزه با پاشیدن رنگ توسط دستگاه مخصوص آن، رنگ می شوند. در کل ورق رنگی دارای تنوع گسترده ای در رنگ و شکل هستند و برای کاربردهای متنوعی بکار می روند.ورق رنگی معمولاً از رنگ پاشی ورق گالوانیزه در کوره های خاص تولید می شود. در ورق رنگی روی ورق در دو فرایند به ضخامت ۲۰ الی ۲۵ میکرون و قسمت پشت ورق در یک فرایند یک مرحله ای به ضخامت ۷الی ۱۵ میکرون پوشش رنگ به صورت کوره ای قرار می گیرد. رنگ الکترو استاتیک ورق گالوانیزه را در مقابل خوردگی بیش از قبل مقاوم تر کرده وهمچنین آن را برای استفاده در ميحط های بسیار خورنده، اسیدی و قلیایی و با رطوبت بالا مناسب تر مي كند. همچنین برای بعضی مصارف، ظاهر زيبایی به آن مي بخشد.
کاربرد ورق رنگی
صنعت حمل ونقل : ساخت كانتينر ، سردخانه ها و كاروانهاي ثابت و متحرك و ….
صنايع فلزي : كابينت، تجهيزات اداري، پارتيشن، بدنه کامپيوتر و …
لوازم خانگي : بدنة خارجي يخچال ، آبگرمكن ، اجاق گاز ، ماشين لباس شويي و …
صنايع ساختماني : سقف و بدنه انبارها و كارگاهها ، سقف كاذب ، نماي داخلي و خارجي ساختمانها .
ابعاد ورق رنگی
از آنجایی که ورق رنگی فقط به صورت رول تولید می شود و استاندارد این رول ها دارای عرض ۱۰۰ سانتی متر و ۱۲۵ سانتی متر می باشد بایستی که ابعاد را بر پایه این مشخصات درخواست داد.
ورق اسید شوئی:
این نوع از ورق را با اسید کلریدریک چربی های روی ورقی که به ضخامت دلخواه رسیده است آغشته می کنند. این ورق از ورقهای سیاه ( ورق آهنی ) تولید میشود. ورق اسید شویی شده از ورق گرم تولید می شود که طی پروسه ای زغال ها و ناخالصی های روی سطح آن توسط اسید گرفته می شود و حالتی براق و روغنی پیدا می کند. ورق اسید شویی را در مصارف ساختمانی، تولید مخازن گاز، اتومبیل سازی و… بکار می برند.
کاربردهای ورق اسیدشویی
از ورق اسیدشویی کیفیت GRB و X۴۲وx۴۶و x۵۲ psl ۲ برای لوله های نفت و گاز استفاده می شوند.
همچنین برای کشتی سازی ورقهای با کیفیت GR.A و NVA استفاده می کنند. برخی از این ورق ها برای ساخت رینگ و شاسی اتومبیل بکار میرود که دارای خاصیت ضد سایش و سخت هستند که از کیفیت SAPH ۳۷۰-SAPH ۳۱۰ تاSAPH۴۴۰ را شامل می شوند همچنین کیفیت QSTE۳۸۰نیز ضد سایش و سخت میباشد.
ابعاد ورق اسید شویی
ورق های اسیدشویی از ضخامت ۱٫۵ میلی متر تا ۶ میلی متر تولید می شود. ورق اسیدشویی معمولا به دو صورت رول و شیت (فابریک و برشی) تولید می شوند. رول ها معمولاً در دو عرض ۱۰۰ سانتی متر و ۱۲۵ سانتی متر تولید می شود.
:ورق های اسیدشویی فابریک نیز دارای ابعاد زیر هستند:
ورق اسیدشویی شده ۱۰۰۰*۲۰۰۰ میلی متر
ورق اسیدشویی شده ۱۲۵۰*۲۵۰۰ میلی متر
ورق استیل (steel sheet):
ورق استیل یکی از انواع فولاد ضد زنگاست و برای تولید قطعات و محصولات متنوع در انواع کاربردها استفاده می شود. ورق فلزی استیل دارای خاصیت متنوعی است از جمله؛ مقاومت در برابر خوردگی بالا، استحکام بالا، مقاوم در مقابل ضربه و مقاومت در برابر حرارت است که می تواند به راحتی تمیز و استریل شود. این محصول در تمام صنایع، به ویژه مواد خورنده و گرمای زیاد مانند مواد شیمیایی، پتروشیمی، مواد غذایی و موتورها استفاده می شود. ورق استیل در درجه اول محصول نورد سرد است، اما در صورت لزوم با نورد گرم قابل تبدیل است.
انواع ورق استیل
ورق استیل نگیر
ورق استیل براق
ورق استیل مات
ورق استیل خش دار
ورق استیل روکش دار
ورق استیل نسوز
ورق استیل ضد اسید
خرید انواع ورق
مجموعه ی آهن یکتا هم اکنون این افتخار را دارد که انواع خرید میلگرد تولیدی شرکت های معتبر را در سریع ترین زمان ممکن در اختیار مصرف کنندگان و خریداران انواع ورق در سراسر ایران قرار دهد. شما خریداران و مصرف کنندگان می توانید جهت تهیه ی انواع ورق و همچنین کسب اطلاعات بیشتر با کانالهای ارتباطی ما تماس حاصل بفرمایید. به علت نوسانات قیمت برای خرید ورق و استعلام قیمت تماس بگیرید.
ورق های فلزی به ورق هایی گفته می شود که از فلز ساخته شده اند. انواع ورق های فلزی وجود دارند که با توجه به نوع موادی که در آن ها به کار رفته است و روش ساختی که دارند دسته بندی می شوند. کاربرد انواع ورق فلزی در صنعت بسیار زیاد است و در صنایع مختلف از آن استفاده…
ورق های فلزی به ورق هایی گفته می شود که از فلز ساخته شده اند. انواع ورق های فلزی وجود دارند که با توجه به نوع موادی که در آن ها به کار رفته است و روش ساختی که دارند دسته بندی می شوند. کاربرد انواع ورق فلزی در صنعت بسیار زیاد است و در صنایع مختلف از آن استفاده می شود. در این مقاله انواع ورق فلزی را معرفی کرده و به کاربرد انواع ورق فلزی در صنعت می پردازیم.
انواع ورق های فلزی
ورق ها فلزی در انواع مختلفی وجود دارند و هر یک از آن ها به مصارف گوناگونی می رسند. ورق های فلزی را بر اساس مواد اولیه و روش تولیدی که دارند در هفت دسته طبقه بندی می کنند که عبارتند از: ورق گالوانیزه، ورق روغنی، ورق آجدار، ورق سیاه، ورق رنگی، ورق استیل و ورق اسید شویی. در ادامه به بررسی این نوع ورق ها می پردازیم.
ورق فلزی گالوانیزه
به نوعی از ورق های فلزی که بر روی سطح آن ها یک فلز را پوشش می دهند ورق گالوانیزه می گویند. پوشش تشکیل شده بر روی این ورق از خوردگی جلوگیری کرده و ورق را به یک ورق ضد زنگ تبدیل می کند.
ورق فلزی سیاه
به ورق هایی که توسط روش نورد گرم تولید می گردند ورق سیاه می گویند. این نوع از ورق ها در ابعاد مختلفی در بازار وجود دارند و کاربردهای مختلفی در صنایع مختلفی مانند خودروسازی، ساختمان سازی، لوله سازی و …دارند.
ورق فلزی رنگی
ورق های فلزی رنگی در واقع همان ورق های گالوانیزه می باشند که در کوره مقداری رنگ بر روی سطح آن افزوده می شود و به مصارف مختلفی می رسد.
ورق فلزی اسیدشویی
این نوع ورق ها نوعی از ورق های سیاه می باشند که توسط عمل اسیدشویی زغال هایی که در سطح آن موجود می باشد و همچنین ناخالصی های آن را می زدایند.
ورق روغنی
به ورق هایی که توسط روش نورد سرد تولید می شوند ورق روغنی گفته می شود. این ورق ها دارای ضخامت کمی می باشند و کیفیت ظاهری بسیار خوبی دارند. ورق های فلزی در صنایع مختلف از ساختمان سازی گرفته تا صنایع نفت و گاز کاربردهای گسترده ای دارند و در تمام جهان استفاده فراوانی از آن ها می شود. به کاربرد انواع ورق فلزی در صنعت می پردازیم:
یکی از از کاربردانواعورق فلزی در صنعت در صنایع خودروسازی می باشد که در این صنعت از ورق های فلزی سیاه استفاده می شود. ورق های استیل را در صنایع کشتی سازی، نماهای ساختمانی و … به کار می برند. در مناطق مرطوب و مناطقی که ورق ها در معرض خوردگی قرار دارند از ورق های گالوانیزه استفاده می کنند. یکی دیگر از کاربردانواعورق فلزیدر صنعت در صنایع تولید لوازم خانگی می باشد. معمولا از ورق های رنگی برای بدنه یخچال ها، آبگرمکن، ماشین لباس شویی، اجاق گاز و… استفاده می کنند.
ساخت کانتینرها، بدنه کامپیوترها، تجهیزات اداری، تولید مخازن گاز، تولید لوله و پروفیل، ساخت انواع لوله های انتقال آب، لوله های انتقال نفت و گاز و … از کاربرد انواع ورق فلزی در صنعت می باشد.
ورق کرکره و کاربرد آن در صنعت
در صورتی که ورق گالوانیزه یا اوراق رنگی را به حالت فورمینگ شده تبدیل کنیم، ورق کرکره ای خواهیم داشت. این نوع ورق در رنگ ها و طرح های گوناگون در صنعت امروزی بسیار کاربرد دارد. از اولین طرح های ورق کرکره می توان به ورق کرکره سینوسی اشاره کرد که در بازار عرضه می شود. برای پوشش دهی سقف های شیروانی ها از اوراق کرکره موجی استفاده می شود که در ساخت آن از مصالح متفاوتی استفاده می شود.
ورق گالوانیزه موج دار پس از پیشرفت فناوری و فراگیر شدن در ایران ابتدا در خانه های اقشار پر درآمد مورد استفاده قرار می گرفت اما در گذر زمان و رایج شدن استفاده از دستگاه های خم و شکل دادن اوراق آهنی به شکل های مواج به طرز فراگیری در صنعت ایران رواج پیدا کرد. علت رنگ کردن ورق های گالوانیزه بالابردن سطح استقامت و کارایی بوده که ضمنا زیبایی خاصی به آن ها می بخشد در نتیجه برای استفاده در سقف خانه ها در برابر پوسیدگی و تلفات فیزیکی به کار می روند.
در حال حاضر با توجه به این که قیمت آهن تحت تاثیر عوامل گوناگونی قرار گرفته است، برای اطلاع از قیمت آنلاین ورق گالوانیزه موج دار با کارشناسان ما در آرسیس فولاد آسمان تماس حاصل فرمایید. قیمت انواع اوراق کرکره ای گالوانیزه بر طبق ابعاد و قطر همچنین شکل دهی آن ها تعیین می شود.
در کل قیمت ورق گالوانیزه رنگی از نوع ورق معمولی بالاتر است. طول ورق ها به سفارش مشتری ها حتما طراحی می شود اما ابعاد و ضخامت آن ها باید به حالت استاندارد باشد. شرکت های فعال عرضه کننده ورق گالوانیزه موج دار در حال حاضر در ایران عبارت اند از: فولاد امیر کبیر کاشان، فولاد مبارکه اصفهان، مجتمع فولادی تاراز شهر کرد و … است.
ورق آلوزینک
این ورق از جنس فولاد است که با روکش آلمینیوم پوشیده شده است. این پوشش آلمینیومی برای جلوگیری از زنگ زدگی و اکسیده شدن ورق است. با استفاده کردن این ورق عمر ساندویچ پانل ها بیشتر می شود. از مزیت های ورق آلوزینک می توان به این اشاره کرد که این اوراق نسبت به آلمینیوم و گالوانیزه جایگزین مناسب تری برای استفاده در ساختمان هایی که در شرایط جوی مرطوب ساخته شده اند هستند. در کل ورق آلوزینک عمر بیشتر و استقامت بالاتری نسبت به ورق گالوانیزه دارد. اوراق آلوزینک به دو شکل رنگی و غیر رنگی در سایز های مط
ورق کرکره
لوب مشتری روزانه در بازار عرضه می شود. برای تولید این اوراق از دو راه استفاده می شود. راه اول این که که آن را به شکل خام و بدون رنگ در حرارت قرار داده و رنگ مطلوب را بر آن اعمال کنیم. راه دوم استفاده از اوراق وارداتی از کشور های کره جنوبی یا چین است.
ورق شیروانی( سینوسی) و روش های تولید
ورق شیروانی عمدتا برای پوشش دهی سقف انواع ساختمان ها، کارگاه ها، سوله ها، سوله ها، سقف کاذب و …. کاربرد دارند. 5 قدم اصلی ساخت این اوراق:
در آغاز با توجه به مکانی که سازه ها در آن قرار می گیرند نوع ورق و متریال مورد نظر را انتخاب می کنیم. 2- شکل ظاهری سازه مورد نظر را انتخاب می کنیم. 3- طبق سلیقه ی مشتری رنگ و طرح مورد نظر را انتخاب می کنیم. 4- محاسبه کردن هزینه های جانبی و زمان مورد نظر 5- مرحله اجرائی
رنگی بودن یا نبودن این اوراق بسته به کاربرد آن ها دارد که البته نوع ورق شیروانی سینوسی کاربردی تر از سایر اوراق است. برای تعیین وزن مناسب ورق سینوسی موج دار به سلیقه ی مشتری یا استاندارد های مدنظر رجوع می کنیم. وزن ورق کرکره سینوسی عمدتا از وزن اوراق گالولنیزه پیروی می کند. همچنین طول آن به دلخواه خریدار مشخص می شود اما به طور پیش فرض اوراقی به طول 2 تا 6 متر همیشه آماده ارسال هستند.
ورق گالوانیزه رنگی موج دار و قیمت آن ها
طریقه ی محاسبه کردن این اوراق به علل گوناگونی بستگی دارد. برای تولید اوراق گالوانیزه رنگی، آن ها را در کوره های ویژه ی رنگ پاشی برده تا رنگ ها کامل جذبشان شود. کاکرد این ورق ها بسیار گسترده بوده و از آن ها می توان برای ساخت انواع سقف رنگی و کانکس ها استفاده کرد. ورق گالوانیزه رنگی در 16 رنگ گوناگون با استاندارد های جهانی تولید می شوند.
ورق سرد
مجموعا اوراقی که به توسط نورد سرد ایجاد شوند، ورق سرد می گویند. نیت از نورد سرد در واقع کم کردن قطر ورق تحت فشار بسیار بالاست.ورق سرد در انواع صنایع خودرو،انواع مبلمان تجاری و اداری، مصالح و ایجاد قفسه های مختلف به علت زیبایی و کیفیت بالای ظاهری استفاده می شوند.این محصولات در رنگ ها و ابعاد گوناگونی مورد استفاده قرار می گیرند.
قیاس ورق سرد و ورق گرم
اندازه های ورق سرد در قیاس با ورق گرم بسیار دقیق تر است.گونه های ورق سرد بسیار محدود تر است و به شکل های دایره وار، طرح مربع یا سطح صاف تبدیل می شوند. اوراق سرد از طریق سرد شدن و تبدیل شدن به اندازه های نهایی به وجود می آیند. تنها در صورتی اوراق با عرض کم و سطوح مقطع می توانند در شمار گروه ورق سرد اضافه شوند که دارای سطح یکنواخت شوند.شرکت آرسیس فولاد ارائه دهنده ی انواع بهترین ورق های موجود در بازار است.
ورق مسی
اوراق مسی در انواع صنایع طبق خواص متفاوتی کاربرد های گوناگونی دارند. منعطف بودن از ویژگی های خاص این محصول است.
این اوراق مسی در صنعت لوله کشی که دارای خاصیت هدایت الکتریکی هستند مورد استفاده قرار می گیرند.
این اوراق در لوازم خانگی به دلیل خاصیت انتقال حرارت که معمولا به شکل ظروف مسی خیلی مورد استفاده قرار می گیرند.
ورق مسی معرق (ساخت و تولید)
ورق مسی معرق یکی از سبک های خاص معرق کاری است.
مواد اولیه مورد استفاده دراین هنر قالبا مس می باشد.
در این مورد مثل روش معرق چوب با روش های خیلی خاصی طرح روی ورقه های مسی انتقال پیدا می کنند.
این اشکال توسط اره های مویی دور بوری شده و به آن ها برش می دهند.
در این صنعت از ورق مسی که در بورد های الکترونیکی استفاده می شوند بهره می گیریم.
تخته های مسی دربردارنده ی لایه های نازک مسی هستند که به روی فیبر های پلاستیکی پرس می شوند.
ورق فلزی نقش گستردهای در بخشهای خانگی، نیمه تجاری، تجاری و صنعتی ایفا میکنند و هرکس با این ورق ها کار میکند، باید با ترکیبی از انواع مدلهای این ورق ها سر و کار داشته باشد. بنابراین سوالاتی که مطرح میشوند این است که این انواع مختلف چیست؟ وجه تمایز آنها ازهم چگونه مشخص میشود؟ کاربرد آنها چیست؟ با ما همراه باشد.
ما مدتها به دنبال جوابهای این سه سوال بودیم و اکنون در این مقاله به پاسخ آنها اشاره کردهایم. مدتی زمان صرف خواندن این مطالب کنید و امیدوارم این متن، آخرین راهنمایی برای شما درجهت دریافت اطلاعات کافی درباره انواع مختلف فلزات ورقهای و کاربرد آنها باشد.
ورق فلزی چیست ؟
قبل از پرداختن به اصل موضوع، ابتدا به مطالبی پایهای اشاره میکنیم. فلزات ورقهای از نظر فنی، ورقههایی فلزی با ضخامت کمتر از 6 میلیمتر شناخته میشوند. فرایند پردازش آنها از طریق فلزکاری سرد انجام میشود و نوع عملیاتی که در آن صورت میگیرد عبارت است از: سوراخ کردن، برشکاری، تراشیدن، پرچکاری، چین خوردگی و…
اگرچه فلزات ورقهای کاربردهای خود را دارند و با خصوصیات منحصر به فردشان شناخته میشوند، اما تعریف بهتری از آنچه گفته شد برای آنها وجود ندارد. این درعوض یک فناوری پردازش نامیده میشود که به عنوان کتابچهی راهنما دردست فلزکاران است.
لیست انواع ورق فلزی و کاربرد آنها
1- ورق فلزی فولاد ضدزنگ
متداول ترین نوع فلزهای ورقهای، ورقههای استیل ضدزنگ هستند که حاوی 13٪ (یا کمتر) کروم هستند. در نتیجه، این قطعه از یک کیفیت پیش فرض بسیار بادوام برخوردار است. برای تقویت ترکیب شیمیایی ورقههای فولاد ضدزنگ، مواد شیمیایی دیگری مانند نیکل، مولیبدنوم و غیره نیز اضافه شده است.
فولاد ضد زنگ عمدتا به دلیل داشتن مقاومت بالا در برابر قرار گرفتن در معرض اتمسفر شناخته میشود. بنابراین، ورقه فلزی از جنس استیل ضدزنگ خاصیت محافظت در برابر اسید، نمک، باران، مواد قلیایی و غیره را دارد.
براساس ترکیب فلزی، انواعی فرعی از ورقههای استیل ضدزنگ به شرح زیر وجود دارد:
-فولاد ضدزنگ استنیتی ( Austenic: سخت شده، دارای مقاومت افزوده )
-فولاد ضدزنگ مارتنزیتی ( Martensite: مارتنسیت، فولاد زودشکن، ماده فلزی سخت و شکننده. )
-فولاد ضدزنگ فریتیک ([1] Ferritic: آهندار، فریت: ماده بلورین به رنگ قهوهای مایل به سرخ به فرمول کلی mfe2o4 که m نشانگر یک فلز دو ارزشی مانند نیکل یا روی است.)
کاربرد ورقههای فولاد ضدزنگ:
-محافظت بسیار بالا دربرابر فرسایش(خوردگی) و پوسیدگیهای طبیعی دیگر
-شفافیت زیاد و جنس الاستیک(دارای قابلیت ارتجاع و کشسانی)
-از نظر میزان سختی، بسیار بادوام
-مناسب برای قطعات ماشینی که کار آنها، پردازش مایعات و مواد شیمیایی است
-مناسب برای دستگاههایی که زیر فشار شدید قرار دارند
2- ورق فلزی مسی
مس، خود یک فلز رسانا است. بنابراین، هر زمان که لازم باشد ورقههای فلزی به عنوان رسانا مورد استفاده قرار گیرند، فلزات ورقهای مسی برای این کار ترجیح داده میشوند. ورقهی استیل ضدزنگ بدون پوشش، نوعی ورقه بدون آلیاژ است. در فلزات ورقه ای مسی خواص زیادی وجود دارد که باعث میشود در اهداف تجاری و صنعتی این نوع قطعه ترجیح داده شود. برای مثال، این قطعات از نظر الکتریکی بسیار رسانا هستند، مقاومت بسیار بالا در برابر خوردگی و فرسایش دارند، نصب آنها آسان بوده و استحکام قابل توجهی دارند.
دیگر ویژگی خاص فلزات ورقهای مسی، مقاومت بسیار بالا در برابر فرسودگی است. بنابراین میتوان گفت فلزات ورقهای مسی خالص، سالها بادوام و مقاوم خواهند ماند. ممکن است شما امروزه زیورآلات و جواهرات فلزی را به عنوان روش جدیدی در صنعت مد بشناسید. دراین خصوص، دربسیاری از مواقع از ورقهای مسی برای تهیهی قطعات استاندارد جواهرات استفاده میشود.
کاربرد فلزات ورقهای مسی
-مناسب برای بکارگیری در قطعات الکترونیکی و برقی
-کاربرد در جواهرات و تزئینات فلزی
3- فلز ورقهای برنجی
برنج نوعی فلز است که اکثرا با استفاده از روی(زینک) و مس ساخته میشود. با تغییر میزان روی و مس، انواع مختلفی از ورقههای فلزی برنجی تهیه میشود. این پنج نوع برنج، از نوع برنج صنعتی موجود است و هر کدام از آنها کم و بیش برای تهیه ورقههای فلزی استفاده میشوند. نگاهی به این پنج نوع ورق برنجی بیندازید:
-ورق برنجی قرمز
-ورق برنجی کارتریج
-ورق برنجی مدل 330
-ورق برنجی خوش تراش
-ورق برنجی دریایی
یکی از بزرگترین دلایل استفاده از فلزات ورقهای برنجی در کارهای صنعتی، مقاومت بسیاربالای آنها در برابر فرسایش است. در مقایسه با سایر فلزات مسی، ورقههای برنجی که به خوبی آماده شده باشند، دوام و کشسانی بیشتری دارند. نکتهی مثبت دیگر ورقههای برنجی این است که نسبت به سایر آلیاژها از نظر وزن بسیار سبکتر هستند. بنابراین، هر زمان که نیاز به ترکیبی از دو عنصر قدرت و سبک بودن داشته باشیم، به سراغ فلزات برنجی میرویم.
کاربرد فلزات ورقهای برنجی:
-اهداف تزئینی مانند طراحی سقف، دکوراسیون داخلی و خارجی
-دستگاههایی که درآنها نیاز است ورقهها در اندازهها و اشکال مختلف برش داده شوند
-مواردی که نیاز به استفاده از ورقههای فلزی سبک اما بادام وجود دارد
4 – فلزات ورقهای موجدار
درخصوص مشاغل مربوط به ساخت و ساز پشت بام و دوراهی، ورقههای فلزی موجدار همیشه گزینه اول هستند. آنها مقاوم، بادوام و بدون آلودگیهای شیمیایی هستند. بنابراین، به طور گسترده هم در کاربردهای تجاری و هم مسکونی مورد استفاده قرار میگیرند.
ورقههای موجدار از طریق فرآیندی به نام فرایند “شکلگیری سرد” تهیه میشوند. در این روش، ورقههای فلزی به صورت صاف فشرده شده و در حین شکل گیری رولی(غلتکی) از فرایند خارج میشوند. پس از خروج ورقه از شکل گیری رولی، شکلهایی توسط غلتک ایجاد میشوند. سرانجام، آنها به طول مورد نیاز بریده میشوند.
معمولاً شما میتوانید فلزات ورقهای موجدار را با الگوی طرحدار(موجدار) آنها تشخیص دهید؛ اگرچه الگوهای دیگری برای انتخاب وجود دارد.
اکنون، میخواهیم در مورد بهترین خصوصیتی که فلزات موجدار دارا هستند، یعنی استحکام کشسانی زیاد آنها، صحبت کنیم. معمولاً ورقههای ساخته شده از جنس استیل به احتمال زیاد از استحکام کششی مناسبی برخوردار هستند. قدرت کشسانی ورقههای موجدار حتی از فولاد هم بیشتر است.
به طور خلاصه، هرگاه به مقدار قابل توجهی مقاومت کششی در ورق فلزی خود نیاز داشتید، به سراغ ورقههای فلزی موجدار بروید.
کاربرد فلزات ورقهای موجدار
– برای اهداف عمومی که در آن به دوام بالا همراه با مقاومت در برابر باران، باد، تگرگ و غیره نیاز است
– در جاهایی که ورقههای فلزی باید در برابر پیچ و تاب، گودی و خم شدن باید مقاومت و محافظت داشته باشند
– در اهداف مسکونی و ساخت و ساز که حداقل میزان محافظت فلزات ورقهای، کافی باشد
5 – فلزات ورقهای گالوانیزه
نوع مهم دیگر فلزات ورقهای، نوع گالوانیزه است. معمولاً این نوع ورقهها از جنس استیل ساخته میشوند. بنابراین، ما آنها را ورقههای فلزی گالوانیزه مینامیم.
درخصوص فرایند گالوانیزاسیون، دو نوع ورقه قابل تفکیک است:
-ورق الکترو گالوانیزه
-ورق روکش فلزی با حرارت بالا
ورق الکترو گالوانیزه:
در مورد ورقهای فلزی گالوانیزه، فلز پایه از جنس فولاد تابدیده با روکش سرد است. نوع پیشین آماده کردن که در این حالت استفاده میشود، روش آبکاری است. این فرایند، چیزی است که در پشت نام این نوع قرار دارد.
این نوع ورقهها به همراه پوشش روی خالص که دارای لایهای ضخیم روی هستند تهیه میشوند. سطح آبکاری، روی سطح فولاد جذب میشود. از طرف دیگر، این ورقهها بسیار گران هستند و در کاربردهای مکانیکی که تحت شرایط سنگین و سخت انجام میشوند مورد استفاده قرار میگیرند.
ورق روکش فلزی با حرارت بالا:
به این نوع ورقههای فلزی، “صفحه فولادی نورد سرد” گفته میشود که از طریق فرآیند گرمازدگی از قبل آماده میشود.
پوشش روی (زینک) نیز در این نوع فلز اعمال م شود، اما ضخامت آن بسیار کمتر است. این ساختار یک ساختار جامد است اما پوشش آن کمی متفاوت از نوع ورقههای الکترو گالوانیزه است. در حالیکه ورقهای الکترو گالوانیزه دارای پوشش نازکی از مواد بیکیفیت هستند، این نوع ورقها دارای روکشهای ضخیم و باکیفیتی بوده و گاهی اوقات، روکش ضد اثر انگشت نیز بر روی این موارد افزوده میشود.
کاربرد فلزات ورقهای گالوانیزه:
-اهداف معماری مانند ساخت حفاظ، سایبان، نرده، پرچین، نردبان، پلکان، مبلمان اداری، مجرا و…
-وسایل الکترونیکی از قبیل ابزار دقیق ساخت و ساز، ابزار مقاوم دربرابر زنگ ضدگی و رطوبت و…
-تهیه میخ و پیچ و مهره صنعتی
-ستون بندی گالوانیزه برای کارهای لوله کشی
– افزایش طول عمر لولههای گالوانیزه
-تأمین مواد شیمیایی و ضد حرارت در لولههای فلزی
-اهداف ایزولاسیون (عایق کاری)
سایر انواع جزئی ورق فلزی
تا اینجای بحث، این موراد شناخته شدهترین طبقه بندی فلزات ورقهای صنعتی بوده است. اما انواع مختلف دیگری نیز اغلب تولید و مورد استفاده قرار میگیرند. در ذیل به طور خلاصه این انواع بررسی خواهند شد.
1- ورق فولادی نورد سرد:
ورقههای فولادی نورد سرد با نگه داشتن یک آلیاژ فلزی (فولاد) بین دو غلتک و تغییر فلز به شکل یک ورق تولید میشوند. پس از تهیه ورقه فیبر، سازنده، آن را با مواد اسیدی شسته و رول نهایی را گردآوری میکند.
سرانجام، آنها از طریق عملیات حرارتدهی و یک لایه نهایی تولید میشوند. ورق ابعادی و فولادی نورد سرد از فولاد نورد گرم قویتر و بهتر است.
2- ورق فولادی نورد گرم:
فولاد نورد گرم تقریباً شبیه به ورقههای فولادی نورد سرد است. فقط فرایند آن از نظر دما متفاوت است. هنگامیکه قطعه فلزی روند نورد را طی میکند، درجه حرارت 1400 درجه فارنهایت یا حتی بالاتر است. چنین درجه حرارت شدیدی به تولید ورقهها با ضخامت فلزی از 1/16 اینچ تا 5/16 اینچ کمک میکند. این موضوع هنگامی که فلزات در نوع ظریفی از عملکرد مورد استفاده قرار میگیرند اهمیت پیدا میکند.
3- ورق فولاد نرم
ورقهای فولاد نرم یکی دیگر از انواع ورقههای فولادی است و میتوان آن را زیر مجموعهای از فولاد نورد سرد نامید. درخصوص آلیاژ فولادی مورد استفاده در این فرایند باید گفت تعداد کربن کمتری در مقایسه با سایر ورق های فولادی در این قطعه استفاده میشود. به همین دلیل، این نوع ورق مناسب انجام کارهای مربوط به ساخت و ساز یا جوشکاری است.
بنابراین، سوال اصلی این است که حوزههای قابل توجه کاربرد این قطعه چیست؟ تاکنون، بسیار دیده شده است که آنها در ساخت قطعات خودرو و سایر محصولات مشابه کاربرد دارند.
4- فلزات ورقهای آلمینیومی
آخرین نوع ورق که در مورد آن صحبت میکنیم به هیچ وجه ورق استیل نیست. بر خلاف دیگر انواع، این قطعه از هیچ ترکیبی از فلزات ساخته نمیشود. از جنس آلومینیوم بوده و به همین دلیل کاملاً نرم و ظریف است.
برای تقویت استحکام این ورقه، سازندگان اغلب
سیلیکون، مس یا سایر فلزات را به آن اضافه میکنند. هنگامیکه بحث عملیات حرارتی دهی مطرح میشود، برخی از ورقهای آلومینیومی از این طریق ساخته میشوند و برخی خیر.
در مورد کاربرد، از این ورقههای آلومینیومی بیشتر در تیغههای فن، جواهرات، شاسیهای الکترونیکی و بسیاری از لوازم خانگی استفاده میشود.
سوالات متداول
1- مقیاس ضخامت چیست؟
پاسخ: معیار ضخامت (اندازه ضخامت) مقداری است که عرض یک قطعه از یک ورق فلزی را نشان میدهد. اگر مقیاس ضخامت بالاتر باشد، این نشانگر ورق نازکتر است؛ اگرچه مقدار دقیق آن میزان استاندارد مقیاس بستگی دارد.
2- ضخامت فلزات ورقهای چگونه اندازهگیری میشود؟
پاسخ: برای اندازهگیری ضخامت ورقات فلزی، مراحل زیر طی میشود:
مرحله اول: از ابزار اندازه گیری مانند ضخامت سنج اولتراسونیک استفاده کنید. این کمک میکند تا ضخامت ورق فلزی آسانتر و سریعتر اندازه گیری شود.
مرحله دوم: از طریق پیش کالیبراسیون (از پیش سنجیدن)، ضخامت را محاسبه کرده و مطمئن شوید که اندازهگیری با همان استاندارد خود ورق فلزی انجام شده است.
3- چه فلزی درساخت سقف مورد استفاده قرار میگیرد؟
پاسخ: انواع مختلفی از ورقههای فلزی در پوششهای خانگی و پشت بامها استفاده میشود. برخی از رایج ترین آنها عبارتند از:
-ورق فلزی گالوانیزه
-ورق روکشدار گالوالوم (Galvalume)
-ورق آلمینیوم
-روی(زینک)، مس و آلیاژهای مختلف دیگر
4- تفاوت بین “سنجدین” و “ضخامت” چیست؟
پاسخ: هردو اصطلاحات فنی هستند که درمورد عرض هر قطعه یا ورق فلزی بکار میروند. “ضخامت” یک اسم غیرقابل شمارش است که ابعاد ضخیم بودن را نشان میدهد. از طرف دیگر، “سنجیدن” (سنج) اندازه گیری استاندار ضخامت در مقایسه با هر مقدار استاندارد دیگر است.
5- قیمت خرید هر ورقهی فلزی چقدر است؟
پاسخ: اگر به ساختن و ترکیب ورق فلز فکر میکنید ، هزینه آن از 700 دلار تا 1600 دلار یا حتی بالاتر است. اگر مایل به خرید ورق فلز آماده هستید، هزینه آن بسیار کمتر خواهد بود. به عنوان مثال، برای پروژههای کوچک مانند 4 × 4 یا 4 × 8 حدود 300 دلار هزینه دارد.
6- منظور از “سنجیدن” (سنج) در فولاد چیست؟
پاسخ: : سنج عددی است که ضخامت هر نوع ورق فلزی را نشان میدهد. اگر به ورقهای ساخته شده از فولاد فکر کنید، میزان استاندارد سنج بر این اساس تغییر خواهد کرد. برای مثال، در فولاد استاندارد، سه سنج یک ورق، به ضخامت 0.2391 اینچ اشاره دارد.
7- ضخامت 16 سنج فلز ورقهای چیست؟
پاسخ: تعدادی استاندارد اندازه سنج وجود دارد و پاسخ به این سوال هربار متفاوت است. اگر استاندارد فولاد را به عنوان اندازه سنج درنظر بگیرید، 16 سنج به ضخامت 0.0598 اینچ یا 1.519 میلیمتر ضخامت اشاره میکند.
8- تفاوت بین “صفحه” و “ورق” فلزی چیست؟
سادهترین تفاوت بین ورق و صفحه، در مورد ضخامت است. اگرچه ممکن است بر اساس استانداردها متفاوت باشد، اما قطر کمتر از 3 میلیمتر تحت عنوان “ورق” نامیده میشود و جایی که عمق بیش از 3 میلیمتر باشد، “صفحه” نامیده می شود.