کاربرد ساکشن دندانپزشکی چیست؟
حتماً تا به حال گذارتان به دندانپزشکی افتاده است و یا حتی ممکن است تحت عمل جراحی دندان هم قرار گرفته باشید. در این صورت حتماً به خاطر دارید که همیشه پزشک یک لوله ی مکنده در داخل دهان شما قرار می دهد تا آب و ضایعات اضافی داخل دهان شما را به بیرون از آن منتقل کند. تا از یک عمل جراحی سالم و مطمئن برخوردار باشید. در این پست قصد داریم تا با شما در مورد همین دستگاه مکنده یا به عبارت بهتر کاربرد ساکشن دندانپزشکی صحبت کند.
شما چه به عنوان یک نفر مراجعه کننده به مطب دندانپزشکی و چه به عنوان متخصصی که قصد خرید این دستگاه را دارید، بهتر است این پست را تا انتها با دقت مطالعه کنید. البته بعد از این کار بهتر است برای کسب اطمینان بیشتر از هزینه‌ی مورد نیاز، به صفحه ی قیمت ساکشن دندانپزشکی در سایت ebc sport ای بی سی اسپورت مراجعه کنید تا یک دستگاه با امکانات و قیمت مناسب تهیه کنید.
ساکشن یونیت دندانپزشکی
ساکشن یونیت دندانپزشکی یکی از دستگاه های ضروری برای مراکز دندانپزشکی یا کلینیک های دندانپزشکی است. این دستگاه مجهز به لوله‌ای است که سر آن در داخل دهان بیمار قرار می‌گیرد و در انجام کارهای مرتبط با دهان و دندان، به دندان پزشک کمک می کند. این امر سبب می شود محل درمان از مایعات و پساب حاصل از فعالیت‌های پزشکی تخلیه شود تا بیمار یک دوره درمانی موفقیت آمیز و پاکیزه را پشت سر بگذارد.
انواع ساکشنهای دندانپزشکی
به طور کلی سه نوع ساکشن در دندان پزشکی مورد استفاده قرار می گیرند که عبارتند از:
ساکشن آبی دندانپزشکی
ساکشن آبی باقی ماندۀ مایعات و بزاق جمع شده در داخل دهان بیمار را تخلیه میکند تا پزشک راحت تر بتواند کارهای درمانی مربوطه را انجام دهد.
ساکشن هوایی دندانپزشکی
ساکشن هوایی به وسیلۀ دستیار دندانپزشک در داخل دهان بیمار نگه داشته می شود تا ذرات حاصل از مواد یا دندان فرد بیمار را جمع آوری و به بیرون از محیط دهان هدایت کند.
ساکشن برقی دندانپزشکی
ساکشن برقی نوع جدیدی از ساکشن های دندانپزشکی به شمار می‌آید. از لحاظ مصرف برق، قدرت مکش و دارا بودن امکاناتی از قبیل فیوز و سنسور محافظتی، فیلتر آنتی باکتریال، کلید تخلیه و غیره در مقایسه با انواع دیگر ساکشن، عملکرد بهتری دارد.
ساکشن مرکزی یا ساکشن سیّار
در طبقه بندی دیگری از انواع ساکشنهای دندانپزشکی، به ساکشنهای مرکزی یا ثابت و ساکشنهای پرتابل یا سیّار می‌رسیم. معمولاً از ساکشنهای مرکزی برای جراحی های سنگین استفاده می‌شود که کارایی بسیار بالایی دارند و پشتیبانی از یک عمل جراحی سنگین و طولانی مدت را به بهترین شکل ممکن تضمین می‌کنند. از سوی دیگر ساکشن پرتابل میتواند در برخی از جراحی های دندانپزشکی مورد استفاده قرار گیرد. این نوع دستگاه مکنده، قابل حمل و قابل جابجایی است و معمولاً در هر مطب دندانپزشکی یک نمونه از آن به چشم می خورد.
کاربرد ساکشن دندانپزشکی
چرا باید لوله مکنده را در یک مدت زمان طولانی در دهان بیمار قرار دهیم؟ به نقل از بهترین پزشکان تهران در حالی که می دانیم این کار واقعاً موجب ناراحتی و آزار بیمار ما می‌شود. اما استفاده از ساکشن دندان پزشکی، بنا به دلایلی، اجتناب ناپذیر است:
مادۀ بی حسی که پزشک در داخل لثه بیمار تزریق میکند، تلخ و آزار دهنده است. همچنین ممکن است باعث حالت ایجاد تهوع در بیمار شود. بنابراین برای اذیت نشدن بیمار و رفع این شرایط نامطلوب در حین درمان، مایعات جمع شده در دهان بیمار با استفاده از یک دستگاه مکنده خارج می‌شود تا احساس ناراحتی او کاهش پیدا کند.
پزشک برای راحتی بیشتر و انجام یک عمل جراحی موفق‌تر نیاز به آن دارد که مایعات، خُرده‌های دندان، ذرات مواد مورد استفاده در ترمیم دندان، بزاق دهان و هر نوع ماده اضافی دیگر را از مسیر راه خود بردارد. تا بتوانند با اشراف و تسلط بهتری به کار خود ادامه دهد.
در یک سری از مراحل انجام خدمات درمان دندان، دهان بیمار باید کاملاً خشک باشد تا پزشک بتواند با کیفیت بهتری کار خود را انجام دهد و رضایت بیمار را جلب کند. یکی از کاربردهای ساکشن در دندانپزشکی، خشک کردن دهان بیمار برای جراحی است.
دهان، لثه و به طور کلی هر قسمتی که پزشک در حال ترمیم آن است، ممکن است دچار خون‌ریزی شوند. لذا برای پیشگیری از جمع شدن خون در دهان، استفاده از دستگاه ساکشن توصیه می‌شود.
مته ی دندانپزشکی برای خنک نگه داشتن، همیشه از مقداری آب استفاده میکند. به عبارت دیگر در زمان کار با مته ی دندانپزشکی همواره مقداری آب به صورت اسپری به داخل دهان بیمار پاشیده می شود؛ که اگر این آب جمع شده در داخل دهان بیمار، خارج نشود، باعث ایجاد حالت تهوع در او می‌شود. همچنین موجب مزاحمت برای دندانپزشک خواهد شد. لذا دستگاه ساکشن به موازات کار مته، آب ریخته شده به داخل دهان را از آن خارج میکند.
لوله ساکشن، مایعات پسماند را به کجا میبرد؟
شاید از باب کنجکاوی این پرسش برای شما هم مطرح شده باشد: پس از این که لوله ی ساکشن بزاق دهان را به همراه خردههای دندان و آمالگام و سایر مواد دیگر به درون خود می‌مکد، آن ها را به کجا انتقال می‌دهد؟ در واقع مسیر همه ی این مواد پسماندی، به یک جدا کننده پایان می‌یابد. این جداکننده تمامی مواد جامد را از مایعات درون ساکشن جدا میکند. پس از آن مایعات به شبکه فاضلاب انتقال داده می‌شوند. البته توصیه ی ما به دندان پزشکان محترم در زمان خرید و نصب دستگاه ساکشن این است که همواره از یک جدا کننده ی آمالگام استفاده کنند تا از ورود آنها به شبکه ی فاضلاب پیشگیری به عمل آید
انواع ساکشنهای دندانپزشکی از منظری دیگر
بهتر است اول از همه انواع ساکشنهای دندانپزشکی را بشناسید. به‌طور کلی در دندانپزشکی، ۲ نوع ساکشن وجود دارد که به یکی از آنها، ساکشن آبی و به دیگری، ساکشن هوایی گفته می‌شود. ساکشن آبی یا بزاق‌کش، دقیقاً همان کاری را انجام می‌دهد که از نامش برمی‌آید. این نوع ساکشن، بزاق دهان بیمار را خارج میکند و در بسیاری از مواقع، دندانپزشک آن را طوری در دهان بیمار می‌گذارد که تمام بزاق دهان او را تخلیه کند.
نوع دوم، ساکشن هوایی یا حجم بالا است که دستیار، آن را نزدیک موضعی که دندانپزشک مشغول کار بر روی آن است نگاه می‌دارد تا تمام مواد، مایعات و خردههای باقی‌مانده از ترمیم دندان را جمع کند. شکل کار این ساکشن، مانند یک جاروبرقی قوی است که خردههای موادی که در دهان بیمار باقی مانده را بدون اینکه دندان‌ها را لمس کند به داخل خود می‌کشد.
ساکشن دندانپزشکی آبی
ساکشن دندانپزشکی از نوع آبی، که بزاق کش نیز نامیده می شود، وظیفه جمع آوری بزاق دهان و همچنین خونی که در حین ترمیم و کشیدن دندان در دهان جمع می شود را بر عهده دارد. این نوع ساکشن متداول دندانپزشکی به نحوی در دهان بیمار قرار می گیرد که تمامی بزاق موجود در دهان، تخلیه شود. در مورد این نوع ساکشن های دندانپزشکی می توان گفت که سبب اتلاف و هدر رفت مقدار زیادی آب می شوند. به نحوی که در هر دقیقه حجمی برابر با ۸ تا ۱۳ لیتر آب برای این منظور صرف می شود.
با توجه به زمان بر بودن عمده ی فعالیت های دندانپزشکی، حجم آب مصرفی روزانه و نهایتاً مجموع مصرف آب، در هر دوره بسیار زیاد خواهد بود. به همین منظور پیشنهاد می شود ساکشن های دندانپزشکی آبی با انواع برقی یا بادی آن جایگزین شوند. این موضوع در سال های اخیر که بحران آبی، شدت یافته است، اهمیت بیشتری پیدا کرده است.
ساکشن هوایی
از انواع رایج ساکشن های دندانپزشکی، ساکشن دندانپزشکی هوایی یا همان ساکشن حجم بالا می باشد. این ساکشن با قرارگرفتن در مجاورات محل ترمیم دندان، کلیه ترشحات ، مایعات و خرده های دندان را همانند یک جاروبرقی جمع آوری میکند.
- این ساکشن دارای قدرت مکشی برابر با ۱۰ تا ۱۵ برابر ساکشن آبی است.
- قابل ذکر است که هوا در این ساکشن با قدرتی برابر ۱۵۰ تا ۲۰۰ کیلومتر در ساعت در جریان است.
- این ساکشن قادر است خرده های اضافی موجود در دهان را از فاصله ۱۰ تا ۱۵ میلیمتری جمع آوری نماید.
ساکشن برقی
منسوخ شدن ساکشنهای آبی و هوایی توسط وزارت بهداشت و غیر فنی بودن و مصرف آب زیاد نوع آبی تولید کنندگان را به فکر ساخت مدل برقی انداخت . شرکت های زیادی در این عرصه وارد شدند و دستگاه های زیادی با موتور های خشک را تولید نمودند که از بارز ترین این دستگاه ها میتوان به sts اشاره نمود .
شرکت جم دنتال جدیدا ساکشنی را تولید نموده که موتور آن بوسیله آب راه اندازی می شود . نکته حائز اهمیت این ساکشنها عدم مصرف آب می باشد .اما از دید وزارت بهداشت این دستگاه ها باید میزان مکش بالغ بر ۲۰لیتر هوا در دقیقه و فشار منفی بین ۱۴۰ تا ۱۸۰ میلی بار ایجاد نمایند .
همچنین این دستگاه ها باید دارای سیستم عدم برگشت بزاق وفیلتر آمالگام باشند . گاهی اوقات پزشکان ساکشنهای جراحی و برقی را با هم یک مدل تلقی می کنند. اما واقعیت این است که همه ی ساکشنهای برقی قدرت مکش مدل جراحی و مرکزی را ندارد .
ممکن است مدل برقی از دید یک پزشک مکش مدل جراحی را داشته باشد و پزشکی دیگر از مکش ساکشنهای برقی راضی نباشد. لذا خواهشمند است قبل از خرید با اطلاعات کامل انتخاب نمایید.
انواع سر ساکشن
در بازار تجهیزات دندانپزشکی ، سرساکشن از تنوع زیادی برخورد دار است که در زیر بدان اشاره می شود:
- سرساکشن فلزی
- سرساکشن یکبارمصرف : این ساکشن قابلیت استریل کردن را ندارد و بعد از مصرف دور انداخته می شود.
- سرساکشن دارای انحنا
- سرساکشن مستقیم
اصول استفاده از ساکشن دندانپزشکی
- برای جلوگیری از اضطراب بیمار، قبل از استفاده از دستگاه در مورد آن با بیمار صحبت کنید
- دهانه ساکشن باید به گونه ای باشد که از مکش بافت دهان و زبان جلوگیری شود
- نحوه قرارگیری باید به گونه ای باشد که جلوی دید آینه و پزشک را نگیرد
- توجه کنید که وسط گلوی بیمار را مکش نکنید، این امر میتواند موجب خفگی شود
- پیوسته تخلیه با حجم بالا را در مقابل هندپیس دندانپزشک قرار دهید
- تجهیزات خراب و دندان های شکسته و … را کنترل کنید
لوله ساکشن، ضایعات را به کجا میبرد؟
ممکن است این سؤال برای شما هم پیش آمده باشد که بعد از اینکه لوله ساکشن، بزاق دهانتان را به همراه خردههای دندان و آمالگام و غیره به درون خود می‌کشد، آنها را به کجا می‌فرستد. مسیر بعدی همه این‌ها، یک جداکننده است که تمام مواد جامد را از مایعات درون ساکشن جدا میکند و بعد از آن، مایعات به شبکه فاضلاب می‌روند. البته توصیه می‌شود دندان‌پزشکان برای دستگاه ساکشن خود از یک جدا کننده آمالگام استفاده کنند تا از ورود آن به شبکه فاضلاب جلوگیری شود.
مزایای استفاده از ساکشن دندانپزشکی
این وسیله مهم و ضروری به دلایل بسیاری مورد استفاده قرار می‌گیرد که در زیر به چند مورد از آن اشاره می‌کنیم:
اولین و مهمترین دلیل استفاده از ساکشن، بد نشدن حال بیمار است. وقتی دندانپزشک داروی بی حسی را تزریق میکند هیچ فردی دوست ندارد طعم این داروی تلخ مزه را حس کند، علاوه بر آن اگر این دارو طولانی مدت در انتهای دهان بماند با بی حس کردن آن منطقه باعث می‌شود تا به بیمار احساس تهوع دست بدهد و این خوشایند هیچ فردی نیست.
- دلیل دیگر استفاده از دستگاه مکش که باز هم مربوط به سلامت بیمار است این می‌باشد که جمع شدن مایعات در دهان ممکن است خطرناک باشد و باید حتما تخلیه شود. تمام موادی که از خردههای دندان یا مثلا آمالگام در دهان وجود دارد باید حتما توسط این دستگاه خارج شود.
- همانطور که می‌دانیم زمانی که مته کار میکند برای خنک نگه داشتن خود آبی را به بیرون اسپری میکند. پس هنگام کار کردن دندانپزشک با این وسیله، باید ساکشن آن آب را از داخل دهان خارج کرده تا این آب روی آینه دندانپزشک نباشد و دید وی گرفته نشود تا بتواند کار خود را به خوبی انجام دهد.
- آخرین مورد ضرورت استفاده از ساکشن، تمیز و خشک نگه داشتن دندان است که در روال کار دندانپزشک بسیار امری مهم است.
استفاده از ساکشن برای افزایش دید دندانپزشک
یکی دیگر از کارایی های مهم ساکشن دندانپزشکی، نقش آن در افزایش دید دندانپزشک در حین عملیات ترمیم و یا کشیدن دندان می باشد. چرا که مته دندانپزشکی در حین کار، داغ می شود. برای جلوگیری از این کار لازم است، مقدار زیادی آب به بیرون اسپری شود تا دمای سطح مته را کنترل کند و آن را خنک نمایید.
با اسپری شدن آب، فضای دهان خیلی سریع، پر می شود و جلوی آینه ی دندانپزشک را می گیرد، بدین ترتیب، دید دندانپزشک مختل و ادامه فعالیت، برای او دشوار می شود. در این هنگام تنها راه حل، استفاده از ساکشن دندانپزشکی است که در سریع ترین زمان ممکن کلیه این مایعات را از دهان تخلیه می کند و منجر به افزایش دید دندانپزشک می شود.
در واقع این کارایی نیز، پاسخ به این سوال که چرا استفاده از ساکشن دندانپزشکی ضروری هستند، را به روشنی بیان می کند. با توجه به آنچه گفته شد، ساکشن دندانپزشکی، از ضروریات و ملزومات این رشته می باشند، هر چند که استفاده از آنها برای بیماران، چندان خوشایند نیست اما در صورت عدم کاربرد آنها، نمی توان، عملیات دندانپزشکی را انجام داد.
هنگام خرید دستگاه ساکشن به چه پارامترهایی باید دقت شود؟
- قدرت مکش دستگاه و کیفیت موتور آن بالا باشد.
- دستگاه دارای تاییدیه های لازم مانند FDA یا CE باشد.
- توان خروجی بالا داشته باشد.
- مخزن جمع آوری مایعات دارای گنجایش بالا باشد.
- صدا و لرزش نداشته باشد.
- هزینه نگه داری و تعمیرات دستگاه پایین باشد.
- به راحتی تمام قسمت های آن استریل شود.
- لوله دستگاه از جنس ضد جرقه باشد و از موادی ساخته شده باشد که دچار گرفتگی و روی هم افتادگی نشود.
منابع: pishrodent پیشرودنت