کنترل دیابت تنها به داروها محدود نمی شود؛ رژیم غذایی و سبک زندگی نقش بسیار مهمی در مدیریت این بیماری دارند. بیماران دیابتی با رعایت اصول تغذیه صحیح می توانند سطح قند خون خود را در محدوده طبیعی نگه دارند و از عوارض بلندمدت دیابت مانند آسیب به کلیه، چشم و قلب پیشگیری کنند. یکی از سوالات پرتکرار بیماران، میزان مجاز مصرف قند و شیرینی است که در ادامه به طور کامل بررسی می شود.
آیا بیماران دیابتی می توانند قند و شیرینی مصرف کنند؟
باور عمومی این است که افراد دیابتی باید مصرف شکر را کاملاً کنار بگذارند، اما تحقیقات و دستورالعمل های وزارت بهداشت خلاف این نظر را نشان می دهند. مصرف کامل شکر برای بیماران دیابتی ضروری نیست، بلکه رعایت اعتدال و تعادل در رژیم غذایی اهمیت دارد.
دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت در اطلاعیه ای رسمی اعلام کرده است که بیماران دیابتی می توانند در چارچوب یک برنامه غذایی متعادل، مقدار مشخصی از قند و مواد شیرین مانند شکلات یا آبمیوه طبیعی را مصرف کنند. کلید موفقیت در مدیریت دیابت، توجه به مقدار کل کربوهیدرات های مصرفی و رعایت توصیه های متخصص تغذیه است.
اهمیت کنترل مصرف قند در بیماران دیابتی
هدف اصلی مدیریت دیابت، حفظ قند خون در محدوده طبیعی است. وقتی تعادل میان رژیم غذایی، فعالیت بدنی و داروهای کنترل قند خون برقرار نباشد، نوسانات قند خون می تواند عوارض جدی ایجاد کند. بنابراین تمرکز صرف بر حذف شکر، جایگزین مدیریت دقیق میزان مصرف کربوهیدرات ها نمی شود.
متخصصان توصیه می کنند بیماران دیابتی به جای حذف کامل قند، از منابع غذایی با شاخص گلیسمی پایین استفاده کنند و مصرف قندهای ساده را به حداقل کاهش دهند، به خصوص زمانی که جایگزین های سالم و مغذی در دسترس است.
میزان مجاز مصرف قند برای بیماران دیابتی
مطالعات علمی نشان می دهند که بیماران دیابتی می توانند حدود ۱۰ درصد از کالری روزانه خود را به کربوهیدرات های ساده اختصاص دهند. این میزان باید با دقت و تحت نظر متخصص تغذیه تنظیم شود. مسئله کلیدی، مدیریت کل کربوهیدرات دریافتی روزانه است و نه فقط پرهیز از شکر یا شیرینی.
به عنوان مثال، مصرف ۱۵ تا ۲۰ گرم شکر یا شکلات در طول روز در صورت رعایت سایر اصول رژیم غذایی و دارو درمانی، می تواند بدون ایجاد نوسانات شدید قند خون انجام شود.
استفاده از قند در شرایط افت قند خون
یکی از نکات مهم در مدیریت دیابت، توانایی استفاده از مواد قندی برای درمان افت قند خون است. اگر سطح قند خون به کمتر از ۷۰ میلی گرم در دسی لیتر برسد، مصرف سریع یک منبع کربوهیدرات ساده مانند آبمیوه، شکلات یا قند خالص ضروری است تا وضعیت بیمار به حالت طبیعی بازگردد و از علائم خطرناک مانند سرگیجه یا غش جلوگیری شود.
این نکته نشان می دهد که مصرف قند در بیماران دیابتی نه تنها مضر نیست، بلکه در شرایط خاص، بخشی از مدیریت ایمن و علمی بیماری محسوب می شود.
آیا حذف کامل شکر از رژیم دیابتی ها درست است؟
مطالعات و توصیه های وزارت بهداشت تأکید می کنند که منع کامل مصرف شکر و شیرینی غیرعلمی و نادرست است. مصرف اعتدال در چارچوب یک رژیم غذایی متعادل، نه تنها به کنترل قند خون کمک می کند بلکه می تواند از نظر روانی به بیماران احساس رضایت و انگیزه برای ادامه رژیم بدهد.
کلید موفقیت، رعایت اصول تعادل و توجه به میزان کل کربوهیدرات های مصرفی روزانه است. بیماران دیابتی باید با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنند تا برنامه غذایی شخصی سازی شده داشته باشند و مصرف قند و شیرینی با سایر نیازهای بدن هماهنگ باشد.
راهکارهای عملی برای مصرف سالم قند و شیرینی در دیابت
- انتخاب شیرینی های کم کالری و کم شکر: از شیرینی های حاوی فیبر، مغزها و میوه خشک استفاده کنید تا نوسانات قند خون کمتر شود.
- مصرف در کنار وعده های غذایی: مصرف شیرینی همراه با وعده های اصلی باعث کاهش اثر قند بر سطح گلوکز خون می شود.
- توجه به شاخص گلیسمی غذاها: جایگزین کردن قندهای ساده با مواد غذایی با شاخص گلیسمی پایین مانند میوه تازه یا محصولات سبوس دار توصیه می شود.
- رصد و اندازه گیری قند خون: استفاده از گلوکومتر به بیماران کمک می کند تا اثر مصرف قند را بر سطح گلوکز خود مشاهده کنند و میزان مناسب را تنظیم نمایند.
نتیجه گیری
مصرف قند و شیرینی در بیماران دیابتی نه تنها ممنوع نیست، بلکه در چارچوب یک رژیم غذایی متعادل و تحت نظارت متخصص تغذیه می تواند بخشی از برنامه سالم غذایی باشد. تمرکز اصلی باید بر مدیریت کل کربوهیدرات ها، رعایت اعتدال و استفاده از منابع غذایی سالم باشد. بیماران دیابتی می توانند با رعایت این اصول، قند و شیرینی را بدون آسیب به سلامت خود مصرف کنند و همزمان کنترل مناسبی بر قند خون داشته باشند.
اصل خبر در: healthtimes.ir