مسواک زدن یکی از ساده ترین و در عین حال مؤثرترین روش های مراقبت از دندان ها است، اما بسیاری از افراد به عادات نادرست در این زمینه دچار هستند که می تواند سلامت دهان و لثه را به خطر بیندازد. تحقیقات نشان می دهند که کیفیت و نحوه مسواک زدن، زمان بندی صحیح و رعایت اصول پس از مسواک، حتی از تعداد دفعات آن مهم تر است.
در این مقاله با بررسی باورهای اشتباه رایج و ارائه نکات علمی دندان پزشکان، شما را با روش های صحیح مسواک زدن آشنا می کنیم تا بتوانید سلامت دندان ها و لثه های خود را به بهترین شکل حفظ کنید.
یک بار اما درست، بهتر از دو بار سریع
بسیاری از افراد تصور می کنند مسواک زدن دو بار در روز کافی است، اما کیفیت و دقت این کار اهمیت بیشتری دارد.
دکتر پراوین شارما از دانشکده دندان پزشکی دانشگاه بیرمنگام می گوید نیمی از بزرگسالان در طول زندگی خود دچار بیماری لثه می شوند که اولین نشانه آن خون ریزی یا التهاب لثه است.
او تأکید می کند: اگر لثه هایتان خون ریزی یا تورم دارند، نشان می دهد که باید روش مسواک زدن خود را بهبود ببخشید. او توصیه می کند در صورت مسواک یک بار در روز، آن را شب انجام دهید و حتماً از نخ دندان یا برس های بین دندانی برای پاکسازی کامل استفاده کنید.
مسواک قبل از صبحانه، نه بعد از آن
یکی از اشتباهات رایج، مسواک زدن بلافاصله بعد از خوردن صبحانه است. بسیاری از خوراکی ها و نوشیدنی ها مانند قهوه و آب میوه، اسیدی هستند و مسواک زدن فوری پس از آن ها می تواند مینای دندان را آسیب پذیر کند.
به گفته دکتر شارما، بهترین زمان برای مسواک زدن صبحگاهی پیش از وعده غذایی است. اگر قصد مسواک بعد از صبحانه را دارید، حداقل ۳۰ دقیقه صبر کنید تا اسیدهای موجود در دهان خنثی شده و مینای دندان محافظت شود.
بعد از مسواک، دهان را آب نکشید
شست وشوی دهان با آب پس از مسواک، یکی از رایج ترین اشتباهات است که اثر محافظتی فلوراید موجود در خمیر دندان را از بین می برد.
دکتر شارما توصیه می کند تنها خمیر دندان را تف کنید و از شست وشوی کامل دهان با آب خودداری کنید. این کار باعث حفظ لایه محافظ فلوراید روی دندان ها می شود و به پیشگیری از پوسیدگی کمک می کند.
خمیر دندان گران تر لزوماً بهتر نیست
یکی از باورهای غلط این است که هرچه خمیر دندان گران تر باشد، اثر محافظتی بیشتری دارد. در واقع، نکته اصلی وجود فلوراید در خمیر دندان است، نه برند یا قیمت آن.
فلوراید باعث تقویت مینای دندان و کاهش خطر پوسیدگی می شود و خمیر دندان فاقد فلوراید، حتی اگر گران باشد، اثر حفاظتی کافی ندارد. دندان پزشکان توصیه می کنند خمیر دندانی انتخاب شود که میزان مناسب فلوراید داشته باشد و برای استفاده روزانه ایمن باشد.
تکنیک درست مسواک زدن
حرکت مسواک اهمیت بسیاری دارد؛ حرکات سریع و افقی می تواند به لثه و مینای دندان آسیب بزند.
توصیه دندان پزشکان این است که مسواک را با زاویه ۴۵ درجه نسبت به خط لثه قرار دهید و حرکات کوتاه و ملایم دورانی انجام دهید. هر دندان باید حداقل ۵ تا ۱۰ ثانیه مسواک زده شود تا تمام سطوح دندان و لثه به خوبی تمیز شود.
استفاده از نخ دندان و برس بین دندانی
مسواک تنها قادر به پاکسازی سطح دندان ها است و نمی تواند فضای بین دندان ها را کاملاً تمیز کند.
استفاده روزانه از نخ دندان یا برس بین دندانی پلاک های باقی مانده را از بین می برد، التهاب لثه را کاهش می دهد و بوی بد دهان را کنترل می کند.
تعویض منظم مسواک
مسواک فرسوده یا استفاده طولانی مدت از یک مسواک باعث کاهش اثر پاک کنندگی و تجمع باکتری ها می شود.
دندان پزشکان توصیه می کنند مسواک را هر سه تا چهار ماه یک بار تعویض کنید یا زمانی که پرزهای آن خمیده و فرسوده شد، اقدام به تعویض نمایید. این کار باعث حفظ کارایی مسواک و کاهش رشد باکتری ها می شود.
تغذیه و عادات سالم مکمل مسواک زدن
رعایت بهداشت دهان بدون تغذیه مناسب کافی نیست. مصرف مداوم شیرینی ها و نوشیدنی های اسیدی باعث آسیب به دندان و لثه می شود.
مصرف میوه ها و سبزیجات کم قند، لبنیات، آب کافی و پرهیز از مصرف زیاد قند و نوشیدنی های گازدار همراه با مسواک زدن صحیح و استفاده از نخ دندان، سلامت دهان و دندان را بهبود می بخشد.