رسول سلیمی: به تازگی ویلیام برنز رئیس سیا سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا در مصاحبه ای گفته «سیا ارزیابی نکرده است که اسرائیل یا ایران به دنبال یک درگیری همه جانبه هستند اما همچنان این خطر وجود دارد. » او تاکید کرده «اسرائیل به حزب الله مهم ترین و قدرتمندترین نماینده ایران «خسارت بزرگی» وارد کرده است» اما به گفته رئیس سیا اگرچه اسرائیل یک سری موفقیت های تاکتیکی کسب کرده است چالش عمده این است که موفقیت هایش را به یک استراتژی مؤثر تبدیل کند و با به کار گرفتن ترکیبی از قدرت اطلاعات و دیپلماسی پیشرفتی در برقراری آتش بس در مرزهای شمالی اش با لبنان و همچنین در غزه حاصل شود. موضوعی که به نظر می رسد در شرایط فعلی با نحوه پاسخ اسرائیل به حمله موشکی ایران نیز گره خورده است.
این در حالی است که همزمان با سالگرد حملات حماس در هفتم اکتبر ۲۰۲۳ نتانیاهو از عزم خود برای بازگرداندن اٌسرا گفت و این که تا «خنثی شدن همه تهدیدات آینده» به جنگ ادامه خواهد داد. اظهارات نخست وزیر اسرائیل برای ادامه دادن جنگ در شرایطی است که به گفته مقام های بهداشتی حماس از حمله هفتم اکتبر تا کنون حدود ۴۲ هزار نفر از جمله زنان و کودکان در جریان حملات اسرائیل به غزه کشته شده اند.
در همین راستا اسرائیل بعد از دومین حمله موشکی ایران تلاش کرده گزینه هایی را برای حمله مطرح کند که فراتر از توانمندی های او برای کنترل پاسخ های ایران است. مشخصا حمله اسرائیل به برنامه هسته ای ایران را که به عنوان یک تهدید وجودی تلقی می شود در رسانه های خود برجسته سازی کرده و آن را به عنوان گزینه ای محتمل مطرح نمایند. موضوعی که طرح آن نیز واکنش های شدیدی در داخل کشور داشته و عده ای از کاربران در شبکه های اجتماعی مسئله ضرورت ارتقای توانمندی های نظامی ایران به سلاح اتمی را مطرح می کنند. موضوعی که اگرچه پیشتر از حٌرمت شرعی آن از سوی مقامات عالی کشورمان بیان و بر آن تاکید شده است.
اما این موضوع مانع از آن نشد که رسانه های اسرائیلی از هدف قراردادن تاسیسات هسته ای ایران به عنوان گزینه بلقوه پاسخ به ایران یاد نکنند. کانال ۱۲ اسرائیل نیز روز یکشنبه بار دیگر اعلام کرد که اسرائیل تصمیم خود را در خصوص پاسخ به حمله موشکی ایران به تل آویو گرفته اما «مذاکرات در مورد روش هدف و بهترین زمان حمله همچنان بین مقام های ارشد کشور ادامه دارد.» بنا بر اعلام این رسانه اهداف احتمالی در این حمله برنامه ریزی شده می تواند شامل تاسیسات مهم نفت و گاز نهاد ریاست جمهوری و مقرهای اصلی سپاه باشد.
سکوت کانال ۱۲ اسرائیل در مورد تاسیسات هسته ای ایران به عنوان یکی از اهداف احتمالی حمله اسرائیل در حالی است که شبکه آمریکایی سی ان ان به نقل از یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا گزارش داد که اسرائیل از ابراز اطمینان به دولت جو بایدن در خصوص عدم حمله به تاسیسات هسته ای ایران خودداری کرده است.
این گمانه زنی رسانه های اسرائیلی در حالی بود که خبرگزاری آوای البرز خبر داد که «طرح پاسخ لازم» به حمله احتمالی اسرائیل به اهدافی در خاک ایران «کاملاً آماده است و در صورتی که اسرائیل اقدامی کند تردیدی در عملیاتی شدن ضربه متقابل ایران وجود نخواهد داشت» به گفته مقام آگاه گفتگوکننده با آوای البرز «در طرح ایران چند نوع ضربه متقابل و مشخص وجود دارد» که بسته به سطح حمله احتمالی اسرائیل پاسخ متناسب انتخاب خواهد شد. او همچنین تاکید کرده که «ایران بانک اهداف متعددی از اسرائیل دارد و وعده صادق۲ هم نشان داد که هر نقطه ای که اراده کنیم می توانیم با خاک یکسان کنیم.» اظهارنظرهایی که انتظار می رفت امریکایی ها بیش از قبل برآشفته کند تا برای جلوگیری از تنش ها در خاورمیانه اسرائیل را کنترل کنند.
اما سازمان روزنامه نگاری سیاسی «پلیتیکو» در گزارشی به بررسی محدودیت های جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا و دولت او برای تاثیرگذاری بر اسرائیل و شخص بنیامین نتانیاهو نخست وزیر این کشور پرداخت و نوشت «جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا و مشاوران ارشدش از تل آویو خواسته اند که هنگام پاسخ به حملات موشکی ایران به اسرائیل از حملات مستقیم به تأسیسات هسته ای ایران خودداری کند. برخی از تحلیلگران سیاسی از این موضوع به عنوان جدیدترین نشانه از محدودیت قدرت واشنگتن در جلوگیری از اقدامات تل آویو نام برده اند.»
پولیتیکو در ادامه این گزارش تاکید می کند «مشاوران کاخ سفید تمایل دارند که پاسخ اسرائیل به حمله ایران استراتژیک اما محدود باشد رویکردی که می تواند هم تاثیرگذار باشد و هم مانع جنگی تمام عیار در منطقه شود. اما رئیس جمهوری آمریکا در حال حاضر ممکن است نقش کمتری در شکل دهی به وقایع داشته باشد.» مقام های آمریکایی که برای نگارش این گزارش با آن ها گفتگو شده است گفتند که بایدن به نزدیکان خود گفته است باور ندارد همتای اسرائیلی اش به دنبال توافق آتش بس باشد. او در ادامه استدلال کرده که نتانیاهو در تلاش است تا درگیری را ادامه دهد تا آینده سیاسی خود را نجات دهد و به ترامپ در انتخابات نوامبر کمک کند.
در همین حال روزنامه امریکایی وال استریت ژورنال نیز در گزارشی به نقل از مقام های مطلع از برنامه هسته ای ایران نوشت: «حملات هوایی اسرائیل به سایت های غنی سازی هسته ای ایران آسیب می رساند اما برای توقف کامل برنامه هسته ای این کشور با چالش های زیادی روبرو خواهد شد. مشخص نیست که حملات اسرائیل تا چه حد می تواند به تأسیسات جدیدی که تهران در اعماق زمین در نطنز یا فردو ساخته است نفوذ کند…چالش هایی فراتر از استحکاماتِ این تاسیسات نیز وجود دارد. ایران بیش از پنج تن اورانیوم غنی شده شامل ۱۶۵ کیلوگرم اورانیوم با غنای بالا را در خارج از تاسیسات غنی سازی خود و در کنار کامیون های متحرکی که می توانند آن ها را به سرعت جابه جا کنند نگهداری می کند.»
ناظران سیاسی معتقدند محاسبه اسرائیلی ها به این صورت است که حزب الله در حال حاضر در موقعیتی ضعیف قرار دارد و فرصت مناسبی برای وارد آوردن آسیب جدی به این گروه و تغییر شرایط راهبردی در تپه ها و شهرهای دو سوی مرز اسرائیل و لبنان پیش آمده است. هرچند آمریکا بریتانیا و دیگر متحدان اسرائیل و همین طور منتقدانش معتقدند که تنها امید فرونشاندن این بحران خطرناک دستیابی به آتش بس در غزه و لبنان است.
از سوی دیگر به نظر می رسد برخی برتری های تاکتیکی اسرائیل بر حزب الله لبنان نتانیاهو را به این نتیجه رسانده که قادر است مسئله تهدید هسته ای ایران را با موقعیت فعلی به دست آمده برای حمله ایران جبران و حل کند. اشتباهی راهبردی که امریکا و ائتلاف غرب از آن آگاهند و نگرانند اسرائیل دست به اقدامی بزند که برای آنها هم غافلگیرکننده باشد. اقدامی که تمام خطوط قرمز را برای آغاز درگیری تمام عیار میان ایران و اسرائیل از میان خواهد برد. آیا امریکا خواهد توانست ترمز قطار جنگ طلبی اسرائیل را بکشد؟ باید منتظر چگونگی پاسخ اسرائیل به ایران ماند.
311213