صلح عمری چیست؟
هر فرد در جامعه دارای املاک و دارایی هایی می باشد که پس فوت او وارثین صاحب آن ها خواهند شد. افراد می توانند ملک و املاک خود را پیش از مرگ نیز میان فرزندان تقسیم کنند و تقسیم اموال پدر توسط خودش امری پسندیده به حساب می آید. اما تقسیم اموال تنها به صورت انتقال ارث به وارثین و یا اخذ سند مالکیت بنام وارثین انجام نمی گیرد و شرایط دیگری نیز وجود دارد که افراد می توانند اموال خود را به وارثین خود و یا افراد دیگر واگذار کنند. یکی از قرارداد هایی که مبنی بر انتقال اموال پس از فوت به وارثین یا افراد دیگر تنظیم می شود صلح عمری می باشد که قواعد خاص خود را دارد و با روش انتقال ارث به وارثین دارای تفاوت هایی است.
در ادامه این مطلب به نقل از بهترین وکیل در اصفهان قصد داریم در خصوص صلح اموال عمری برای همسر، صلح اموال عمری مهریه، صلح در اموال منقول، صلح با حق فسخ مصالح، صلح اموال عمری بدون حق فسخ، صلح ملک بدون سند ، معایب صلح عمری و موارد از این قبیل توضیحات بیشتری را در اختیارتان قرار دهیم، تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
قرارداد صلح عمری در اموال چیست؟
مطابق قانون اموال همه افراد پس از فوتشان میان وارثین آن ها که شامل همسر، فرزندان، پدر، مادر و….می شوند تقسیم خواهد شد. اما قانونگذار برای تقسیم اموال هر فرد پس از فوت شرایط دیگری را نیز تعیین کرده است که کمی متفاوت تر می باشند و از این روش با نام صلح عمری یاد میشود. نکاتی که باید در مورد این قرارداد ذکر گردد به این شرح است :
در برخی موارد ممکن است فرد بخواهد از املاک خود در زمان حیات استفاده کند و منافع آن ها به طور کلی متعلق به خودش باشند اما پس از فوت آن املاک به شخص دیگری واگذار شوند و منافع آن ها نیز متعلق به همان فرد ارائه شود که در اینجا می توان از قرارداد صلح اموال به عمری استفاده کرد.
طبق این قرارداد افراد می توانند ملکی را تعیین کنند که در زمان حیات از آن استفاده کنند و پس از فوت آن ملک به شخصی که خودشان او را در نظر گرفته اند تعلق گیرد.
شایان ذکر است صلح عمری می تواند منوط به مدت زمان عمر مالک یا شخص دیگری باشد. یعنی می توان شرط نمود مادامی که مالک زنده است خود صاحب منافع مال باشد و پس از پایان عمر مال به تصاحب شخص دیگری در بیاید (صلح به عمر خود.) برای مثال شخص الف به عنوان مالک شرط می کند که مالک این منافع پس از مرگ من شخص ب است.
در ادامه تصاحب منافع فوق نیز محدود به عمر شخص ب می باشد و پس از مرگ او میان وراث ب تقسیم نمی گردد.
مالک می تواند بگوید که مال و منافع آن در تصاحب شخصی باید ولی پس از مرگ آن این مالکیت منافع به پایان برسد. در این مواقع به اصطلاح صلح اموال عمری به عمر دیگری صورت گرفته است. برای مثال شخص الف مالی را به صلح عمری شخص ب در می آید. در این صورت پس از پایان عمر ب این مال به روش قانونی میان وراث مالک تقسیم می شود یا به در صورت حیات الف به او باز می گردد.
اگر بخواهیم مفهوم این قرارداد را به شکل ساده تری توضیح دهیم می بایست بگوییم فرض کنید پدری خانه ای دارد که می خواهد در حین حیات آن را اجاره بدهد و از منافع آن بهره‌مند شود.اما تمایل دارد که آن خانه پس از فوتش به پسرش واگذار شود و پسر صاحب خانه و تمام منافع آن شود، در اینجا پدر می تواند با تنظیم قرارداد صلح به صورت عمری این کار را به انجام برساند. در ادامه برای کسب اطلاعات بیشتر و آگاهی از مزایا و معایب صلح عمری با ما همراه باشید.
در این نوع قرارداد وجود دو شخص نام برده شده در زیر الزامی است:
مصالح
مصالح کسی است که ملک خود را طی تنظیم این نوع قرارداد به فرد دیگری صلح می کند.
متصالح
متصالح فردی است که مصالح ملک خود را به نفع او صلح نموده است.
طی تنظیم قرارداد صلح عمری چه میزان از اموال بعد از فوت قابل انتقال است؟
با توجه به توضیحاتی که در بالا خدمتتان ارائه کردیم شاید این سوال برایتان مطرح شود که با استفاده از قرارداد صلح اموال عمری تا چه میزان از اموال بعد از فوت قابل انتقال است؟ که در پاسخ به این سوال می بایست بگوییم قانونگذار هیچ اندازه مشخصی را برای این نوع قرارداد تعیین نکرده است و افراد با استفاده از آن می توانند تمامی اموال و دارایی های خود را پس از فوت به نفع فرد دیگری صلح نمایند.
برای مثال مرد می تواند در قرارداد صلح عمری به همسرش تمامی اموال خود را پس از مرگ به او واگذار کند.
مزایای صلح عمری به همسر و فرزندان و افراد دیگر
قرارداد صلح اموال عمری با تمام روش های انتقال اموال تفاوت دارد و شامل مزایای زیادی برای افراد می شود. افراد با تنظیم این قرارداد برای همسر یا فرزندان خود می توانند از مزیت های آن بهره‌مند شوند. شایان ذکر است که معایب صلح عمری نیز قابل توجه است که در ادامه و پس از ذکر مزایا به آن می پردازیم. در زیر مزیت های استفاده از این نوع قرارداد را شرح داده ایم:
انتقال تمامی اموال به همسر و فرزند
در اکثر قرارداد هایی که افراد برای وصیت اموال خود پس از فوت تنظیم می کنند قانونگذار تنها وصیت نمودن یک سوم اموال را قانونی دانسته است. به توضیح ساده‌تر اگر فردی بخواهد طی وصیتش تمام اموال خود را به شخصی واگذار کند این کار امکانپذیر نبوده و تنها یک سوم اموال قابل انتقال خواهد بود. اما در قرارداد صلح عمری و واگذاری نمودن اموال و املاک به صورت عمری چنین قانونی وجود ندارد و هر فرد می تواند تمام اموال خود را به شخصی که می خواهد واگذار کند و هیچ مانعی برای او وجود نخواهد داشت.
استفاده از منافع مال یا املاک تا پایان عمر متصالح
هرگاه فردی اقدام به انتقال اموالش به فرد دیگر می کند دیگر نمی تواند از آن اموال استفاده کند زیرا آن ها را به فرد دیگری واگذار کرده است. اما در قرارداد صلح عمری چنین نبوده و اشخاص می توانند تا پایان عمر از ملک یا اموال مورد صلح استفاده کنند و صاحب منافع آن ها خواهند بود.
معتبر بودن
قرارداد صلح عمری معمولا در دفاتر اسناد رسمی تنظیم می شوند و از اعتبار بسیار بالایی برخوردار هستند. البته اگر قرارداد با سند عادی یا به صورت دستی تنظیم شود نیز بازهم از نظر قانونی معتبر بوده و نمی توان آن را انکار کرد. مزیت تنظیم قرارداد صلح اموال عمری به صورت رسمی این است که در سیستم نیز ثبت رسمی می شود و در دادگاه هم قابل اثبات است.
مالیات کمتر
همانطور که می‌دانید برای تقسیم ارث و انجام وصیت افراد برای اموال به جا مانده از آن ها مالیات تعیین می شود که می بایست مبلغ آن به دولت پرداخت شود. این موضوع برای مالیات صلح به صورت عمری نیز صدق می کند اما با این تفاوت که مبلغ مالیات در این نوع قرارداد کمتر از مالیات تقسیم ارث می باشد.
معایب صلح عمری
یکی از مهم ترین معایب صلح عمری که باید بدان توجه نمایید این است که این اموال و مالکیت منافع آن تنها تا پایان عمر فرد برای او باقی خواهد ماند و پس از پایان عمر به روشی که قانون تعیین نموده است تقسیم می شود. در حقیقت از اسم و مفهوم این قرارداد بر می آید که مالکیت آن تنها محدود به زمان عمر شخصی است که قرار داد به نفع او تنظیم گردیده است. البته این مورد نیز شایان ذکر است که در قراردادی که تنظیم می گردد می توانید معایب صلح عمری را از بین ببرید. در حقیقت می توانید این قرارداد را به عمر او و نوادگان متصالح انجام دهید که در این صورت این موضوع صادق نخواهد بود.