نشان ویژه استاد ممتازی» برای نخستین بار در دانشگاه تهران طی مراسمی با حضور وزیر علوم و دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی به ۹ استاد ممتاز این دانشگاه اعطا شد.
به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزو فناوری آنا، نشان استاد ممتازی دانشگاه تهران امشب (دوشنبه، ۷ اسفند ۱۴۰۲) به اساتید برجسته محمدرضا مخبر دزفولی، محمدرضا شفیعی کدکنی، علی اکبر موسوی موحدی، علی اکبر صبوری، غلامعلی افروز، مهدی اخوان بهابادی، محمود کمره‌ای، جواد فیض و عباس مصلی نژاد اعطا شد.
در این مراسم محمدعلی زلفی گل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، عبدالحسین خسروپناه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، سید محمد مقیمی رییس دانشگاه تهران و جمعی از شخصیت‌های علمی و فرهنگی و سیاسی در محل تالار علامه امینی حضور داشتند.
دانشگاه تهران از سال ۱۳۸۶ برنامه اعطای نشان استاد ممتاز را آغاز کرد و پس از دانشگاه تهران، این برنامه در برخی دیگر از دانشگاه‌های کشور نیز اجرا شد.
با تصویب آیین‌نامه استاد ممتاز و آخرین بازنگری در شیوه انتخاب و معرفی استاد ممتاز در سال ۱۳۹۷ توسط هیات امنای دانشگاه تهران، استادان ممتاز طبق این آیین نامه معرفی و انتخاب می‌شوند.
در انتخاب استاد ممتاز، فرد نمی‌تواند خود را به عنوان نامزد استاد ممتازی معرفی کند و فرآیند انتخاب استاد ممتاز مثل دانشیاری و استاد تمامی نیست که عضو هیات علمی خود را برای احراز رتبه استاد ممتازی معرفی کند، بلکه باید افراد دیگری که استاد تمام هستند، فردی را که بیش از ۱۰ سال رتبه استاد تمامی داشته است، به دبیرخانه معرفی کنند البته این فرایند کاملاً محرمانه است.
پس از دریافت اسامی نامزدهای دریافت درجه استاد ممتازی، بررسی صلاحیت نامزدها برای دریافت این درجه، در سه کمیته جداگانه صورت می‌گیرد.
بر اساس مصوبه هیئت امنای دانشگاه تهران مصوب ۱۳۹۷، امتیازدهی پرونده در دبیرخانه توسط کمیسیون تخصصی انتخاب استاد ممتاز متشکل از رئیس کمیسیون تخصصی مربوطه هیات ممیزه، نماینده یا نمایندگان دانشکدگان/دانشکده در هیات ممیزه و سه استاد صاحب نظر و سرآمد انجام می شود.
پس از بررسی در کمیته تخصصی، انتخاب استاد ممتاز در شورای انتخاب استاد ممتاز که متشکل از رئیس دانشگاه، معاون پژوهشی، معاون آموزشی، معاون بین‌الملل و معاون فرهنگی و دبیر هیات ممیزه و سه نفر از شخصیت‌های، فرهنگی، علمی و پژوهشی برجسته کشور است، بررسی و استادی که حائز دریافت استاد ممتازی است معرفی می‌شود و پس از معرفی حکم استاد ممتازی توسط رئیس دانشگاه تهران صادر و در مراسم ویژه‌ای اعطا می‌شود.
در این شورا بیشتر بر روی شخصیت و برجستگی استاد تاکید می‌شود و زمانی که نام استادی به عنوان استاد ممتاز معرفی شد مورد تایید همگان باشد.
در حال حاضر دانشگاه تهران دارای ۹ استاد با درجه ممتازی است که بر اساس آیین‌نامه مصوب ۳۰ مردادماه ۱۳۹۷ چهار استاد از سوی دبیرخانه استاد ممتازی که در معاونت پژوهشی تشکیل شده است، به عنوان استاد ممتاز معرفی شدند که دکتر اخوان بهابادی در سال ۱۴۰۱ و دکتر کمره‌ای، دکتر مخبر، دکتر فیض و دکتر مصلی‌نژاد نیز برای سال ۱۴۰۲ معرفی شدند.
اعطای پایه تشویقی، پذیرش دو دانشجوی دکترا در هر سال، تعویق بازنشستگی و اعطای گرنت‌های ویژه به دارندگان عنوان استاد ممتازی را از جمله تسهیلات اعطای به استادان ممتاز که برای نخستین بار در سال ۱۳۸۶ دانشگاه تهران آیین نامه استاد ممتازی را تدوین، تصویب و اجرا کرد.
در آیین نامه استاد ممتازی علاوه بر شاخص‌های کمی و کیفی، اشاره کوتاهی هم به اثر بخشی اجتماعی شده است، ولی در بازنگری آیین نامه آنچه که مد نظر و مورد تاکید ریاست دانشگاه بوده اثربخشی اجتماعی باید اصل باشد و اثر بخشی اجتماعی به عنوان اصلی‌ترین شاخصی در نظر گرفته شده است.
شاخص مرتبط با اثربخشی نیز گسترش یافته است و شاخص‌های مثل شاگردپروری، فعالیت‌های فرهنگی و بین المللی و فعالیت‌های با اثرگذاری اجتماعی در بازنگری آیین نامه انتخاب استاد نمونه مورد تاکید قرار گرفته‌اند.