چگونه خیلی زود درد آزاردهنده سیاتیک را تسکین دهیم؟

درد سیایتک به دردی گفته می‌شود که در طول عصب سیاتیک، که از پایین کمر شما به ران‌ها و باسن منشعب شده و تا پایین پا ادامه دارد، رخ می‌دهد. معمولاً درد سیاتیک یک طرف بدن را درگیر می‌کند.

معمولاً درد عصب سیاتیک زمانی رخ می‌دهد که ، خار استخوانی در ستون فقرات یا تنگی ستون فقرات باعث فشار بر قسمتی از این عصب شود. این مشکل باعث التهاب، درد و گاهی بی‌حسی پای درگیر می‌شود.

اگرچه درد مربوط به عصب سیاتیک می‌تواند شدید باشد، اما در اکثر موارد در طی چند هفته با درمان‌های غیرجراحی درمان می‌شود. افرادی که درد سیاتیک شدید دارند و باعث ضعف شدید پا یا تغییرات عملکرد روده و مثانه می‌شود، کاندید جراحی هستند.

در این مقاله، با علائم، دلایل، تشخیص، درمان و پیشگیری درد عصب سیاتیک آشنا خواهید شد. خواهید فهمید که هرگاه بخواهید درمان زود سیاتیک پای راست درمان کنید، باید به پزشک ماهر و مجربی مراجعه کنید که از درمان و کنترل مشکلات آگاهی دارد. این امر باعث کاهش خطر بروز عوارض جانبی و کاهش طول دوران نقاهت خواهد شد.

عصب سیاتیک کجاست؟

عصب سیاتیک از جمله بزرگترین و طولانی ترین عصب ها در بین اعصاب بدن می باشد که در عین حال، درگیری آن می تواند برای بیمار بسیار درد سرساز هم باشد. درد سیاتیک به دلیل محدودیت حرکتی، یکی از شایع ترین علل ناتوانی و درد در دنیا می باشد.

عصب سیاتیک از ناحیه تحتانی ستون مهره ها و از مجاورت دیسک های پایینی کمر منشاء گرفته و به سمت استخوان لگن و باسن امتداد می یابد و سپس از پشت ران وارد ساق پا می شود.

عصب سیاتیک وقتی درگیر می شود ممکن است هر نقطه ای از عصب، درد را نشان دهد، حتی در شرایطی که بقیه قسمت ها فاقد درد باشند. رگ سیاتیک در پشت ساق پا به دو شاخه تقسیم می شود: یکی از پشت ساق پا به کف پا و دیگری از کناره ی خارجی ساق و روی مچ پا می گذرد. بنابراین ممکن است فردی دارای درد تنها در قسمت خارجی ساق پا و بدون باشد، اما علت درد سیاتیکی را داشته باشد.

سیاتیک چیست؟

بیماری سیاتیک به صورت کلاسیک به دردی گفته می شود که در قسمت تحتانی کمر یا باسن ایجاد و در پا انتشار می یابد و با سوزن سوزن شدن پا و ضعف پا همراه است. علائم سیاتیک ممکن است دارای طیفی از علائم از کمردرد تا پاها باشد.

درد سیاتیک ممکن است به علت فشار دیسک کمر روی این عصب ایجاد شود و یا ناشی از تحریک مهره های جابجا شده در کمر باشد یا حتی یک عضله در لگن به نام پیریفورمیس می تواند موجب تحریک عصب سیاتیک شود.

باید بدانیم سیاتیک و به نوعی تعاریف مختلف یک واژه می باشند. ما امروزه در کلینیک های پیشگام با بیمارانی برخورد می کنیم که مثلاً با درد زانو مراجعه می کنند و قصد تعویض مفصل را دارند در حالی که علت اصلی مشکل آنها یک درد نامعمول سیاتیک می باشد. وقتی بیمار درمان دقیق و پیشرفته سیاتیک را دریافت می کند کلاً تعویض مفصل را فراموش می کند و با درمان غیرجراحی سیاتیک، دردش فراموش می شود.

سیاتیک چقدر شایع است؟

درد سیاتیک در مردان بیشتر شیوع دارد، گرچه در زنان و خصوصاً بعد از بارداری هم کمی دیده می شود. این درد معمولاً در افراد با سن و سال بین 30 تا 50 سال شایع تر است. اما امروزه و با شیوع زندگی پشت میز نشینی و بر عکس، گاهی حرکات غلط در باشگاه های ورزشی این بیماری را در هر سنی حتی نوجوانان رایج کرده است. بسیاری از بیماران، سیاتیک را صرفاً به عنوان یک درد انتشاری از لگن به پشت ران و ساق پا می دانند در حالی که ممکن است درد به صورت کلاسیک نباشد و مثلاً بیمار گاهی فقط در یک قسمت از مسیر عصب سیاتیک یا حتی فقط انگشت پا درد را احساس کند.

علت درد سیاتیک و ارتباط آن با دیسک کمر؟

علت ایجاد درد سياتيك به دلیل ایجاد فشار به عصب سیاتیک و یا وارد آمدن ضربه به ناحیه کمر می باشد. در حقیقت سیاتیک نشانه ای از مشکلی دیگر است که در ناحیه آسیب دیده ایجاد شده است. در حقیقت حرکت دیسک بین مهره ای که بسیار دردناک می باشد، عضله باسن را درگیر می کند.

درد عصب سیاتیک هنگامی ایجاد می شود که فشار بر روی عصب سیاتیک وارد شود. یکی از رایج ترین دلایل درگیری عصب سیاتیک و درد آن، اختلالات دیسکی مانند یا لغزندگی دیسک کمر می باشد. دیسک کمر زمانی ایجاد می شود که مواد داخل دیسک بر اثر فشارهایی که در طول زمان به صورت تدریجی و یا به صورت ناگهانی به دیسک وارد می شود، دیسک را پاره و یا حتی بدون پارگی تحریک کند و به عصب سیاتیک فشار وارد کند.

البته هرچند شایع ترین علت گرفتگی عصب سیاتیک، دیسک کمر می باشد ولی گرفتگی ماهیچه های لگنی و خصوصاً عضله پیریفورمیس هم می تواند با فشار بر روی عصب سیاتیک باعث بروز علائم سیاتیک شود (سندروم پیریفورمیس). سایر علل درد سیاتیک که شیوع کمتری دارند عبارتند از: عفونت، تومورهای ستون فقرات یا حتی تومور عصب سیاتیک.

هر عاملی که موجب کشیدگی و فشار بر روی شکم شود می تواند موجب ابتلا و درگیری بیشتر سیاتیک شود از جمله بارداری و چاقی. بنابراین هرچند چاقی شکمی و درد سیاتیک با هم بدون ارتباط نمی باشند، اما این واژه که بیماران تصور می کنند تنها به علت چاق شدن دچار درد سیاتیک شده اند اشتباه می باشد.

بهترین پماد برای درد سیاتیک برای تسکین درد خود از پمادهای موضعی مانند متیل سالیسیلات، منتول، سالاسیلات ترولامین، کپسایسین و کانابیدیل (CBD) می‌توانید استفاده کنید.

علائم سیاتیک

در برخی افراد، دردهای سیاتیک ممکن است همانند سوزن سوزن شدن همراه با درد مبهم در ناحیه باسن باشد. در افراد دیگر نیز ممکن است شدت درد به حدی باشد که فرد توان حرکت نداشته باشد.

معمولاً درد سیاتیک یک طرفه بوده و تنها در یک سمت باسن احساس می شود. در برخی دیگر از افراد نیز ممکن است احساس درد شدیدی در ناحیه ای از پا و یا لگن و بی حسی در ناحیه ای دیگر از پا احساس شود.

درد پا ممکن است در ناحیه ساق پا و یا کف پا حس شود. در این حالت، پای دردناک ممکن است با ضعف نیز همراه باشد. درد سیاتیک، دردی افزایش یابنده و تدریجی است.

فشار روی اعصاب سیاتیک موجب درد آزاردهنده معمولاً در کپل ها می شود که تا ران و ساق پا و حتی کف پا کشیده می شود. درگیری عصب سیاتیک غالباً با ضعف و بی حسی و خواب رفتگی همراه است. تحریک دیسک کمر و التهاب مفصل کمر و مهره ها می تواند موجب التهاب عصب سیاتیک شوند.

سياتيك ممکن است دردهای شدیدی ایجاد کند که از ناحیه کمر شروع و به پایین و به سمت ساق پا تیر بکشد. دردها دارای یک طیف می باشند و از دردهای گاهگاهی یا احساس یک بی حسی و یا کرختی در پاها تا دردهای شدید ناتوان کننده ای که اجازه راه رفتن را از فرد می گیرد متفاوت می باشد.

از طرفی درد سیاتیک می تواند به تدریج یا ناگهانی ایجاد شود. درد سياتيك شبیه به گرفتگی و سنگینی در پاها هم توصیف می شود و اغلب می تواند با سوزش و مورمور همراه باشد و یا حتی ضعف را در پی داشته باشد.

یکی از مواردی که درد رگ سیاتیک را از دردهای دیگر در ناحیه کمر متمایز می سازد این است که بسیاری از موارد دردهای سیاتیکی به زیر زانو انتشار می یابند. درد سیاتیک در اثر درگیری دیسک کمر، ممکن است با انجام بعضی فعالیت ها مانند عطسه، سرفه، و راه رفتن شدیدتر بشود.

درد و علائم درد سیاتیک اغلب در مراحل اولیه بیشتر است. در این مرحله، التهاب و فشار عصب سیاتیک بیشتر می باشد. این دردها اغلب بعد از درمان گرفتگی عصب سیاتیک به صورت صحیح کاهش می یابد. زمان تقریبی بهبودی بین۴ تا ۸ هفته است.

چنانچه فشار بر روی عصب سیاتیک کمر زیاد باشد، ضعف شدیدی در ساق پا رخ میدهد که حتی در اثر عدم توجه، می تواند به لاغری عضلات پاها بیانجامد و اختلال در عملکرد روده و بی اختیاری ادرار و مدفوع ایجاد شود. این علائم به نوعی اورژانس پزشکی محسوب می شوند و در این موارد نیاز به جراحی می باشد. بنابرابن حتی شدیدترین دردهای سیاتیکی ممکن است توسط متخصص طب فیزیکی و بدون جراحی درمان شوند.

بیشتر بخوانید: آدورامین

تشخیص سیاتیک

بعد از معاینه بالینی مهم ترین راه تشخیص تست نوار عصب و عضله می باشد. در صورتی که شک به درگیری عصب سیاتیک به خاطر دیسک کمر باشد، MRI کمری کمک کننده خواهد بود.

خطرات سیاتیک

یکی از مهم ترین خطرات سیاتیک در صورت عدم درمان، کاهش تدریجی و غیرقابل بازگشت قدرت پا از باسن به پایین می باشد که گاهی خود را با لاغری پا نشان می دهد. درد مقاوم به درمان هم از خطرات سیاتیک در شرایطی است که خیلی طول می کشد.