محمدمهدی اسماعیلی در ابتدای نشست خبری که در سالن سازمان سینمایی این وزارتخانه برگزار شد، گفت: در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی زمانی که فعالیت خود را آغاز کردیم فعالیت‌ها تحت‌الشعاع کرونا بود. در آن دوره در پاسخ به اقدام فوری در آغاز به کارمان حمایت و مدیریت این بیماری و فعالیت‌ها را اعلام کردیم.
او افزود: همچنین پس از بلوای سال گذشته به دنبال عادی‌سازی بودیم که به دوره رونق رسیدیم. کلیدواژه رونق به معنی نادیده گرفتن مشکلات نیست. در سال گذشته با تهدیدات مهمی برای برگزاری رویداد‌های هنر و فرهنگی مواجه بودیم. فعالیت‌های فرهنگی و هنری مورد هدف بدخواهان بود و آن‌ها به دنبال خاموشی چراغ فرهنگ بودند و خواهند بود. ما ۴۵ سال است که درگیر متغیر مزاحم بیرونی هستیم و با همراهی اهالی فرهنگ و هنر از این گذرگاه به سلامت و با قوت عبور کردیم.
اسماعیلی بیان کرد: در وزارت ارشاد مهمترین و اصلی‌ترین کار ما، تنظیم‌کنندگی حکمرانی فرهنگی است. از برنامه‌های حمایت‌کننده، آغاز کردیم و به پیش می‌رویم و برای مسائل معیشتی و رفاهی قدم‌های مهمی برداشته شده است. هم‌اکنون در شهر پرند مجموعه عظیمی در قالب شهر هنر درحال ساخت است. در حوزه بیمه نیز میزان حمایت از اصحاب فرهنگ و هنر چندبرابر شده است.
وزیر ارشاد همچنین گفت: امیدوارم در سوال و جواب‌ها به ابهام‌زدایی و نیاز‌های مطرح‌شده پاسخ دهیم.
در این نشست خبرنگار درباره خبر “اختصاص ۴۰۰ میلیارد تومان برای رونق موسیقی و تئاتر به همه شهرستان‌های کشور” سوال کرد که وزیر ارشاد در این‌باره پاسخ داد: یکی از مهمترین بخش‌های عملکردی وزارت ارشاد تلاش برای ارتقای وضعیت بودجه و زیرساخت‌ها بوده است. در حوزه مدیریت فرهنگی شعار اصلی خود را بحث مردمی‌سازی و عدالت فرهنگی قرار دادیم. ما در حوزه اعتبارات فرهنگی در طول سفر‌های آقای رئیس‌جمهور به استان‌ها نزدیک به ۹ هزار میلیارد تومان اعتبار جدید برای افتتاح طرح‌های عمرانی در حوزه فرهنگ و هنر اختصاص دادیم. همچنین بودجه ۱۰۰۰ میلیارد تومانی برای رونق فرهنگی اختصاص پیدا کرده است.
او ادامه داد: بخشی از این پول، در قالب قرارگاهی به نام قرارگاه شهید آوینی هزینه می‌شود. ما نظریه جدید نظام فرهنگی جمهوری اسلامی را در نظر داریم و از جایگاه تصدی‌گری به جایگاه نظارت و تسهیل‌گری رفته‌ایم. این جریان عمومی فرهنگ و هنر، همه تشکل‌های مردپایه‌ای هستند که باید در حوزه فرهنگ متصدی شوند. در استان‌های مختلف حداقل‌های لازم برای فعالیت‌های مختلف پیش‌بینی شده است و امیدواریم با تخصیص‌هایی که از سازمان برنامه می‌گیریم، این مهم را به انجام برسانیم.
اسماعیلی در پاسخ به سوال دیگری درباره اینکه چرا بخش شفاف‌سازی در سایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از مردادماه به‌روز نمی‌شود گفت: ما در وزارت ارشاد مسئولیت شفاف‌سازی اطلاعات کشور را برعهده داریم. هر جایی که تکلیف قانونی بر شفافیت باشد، حتما دوستان من اطلاعات را در اختیار می‌گذارند. اگر در جایی اطلاعاتی گذاشته می‌شد که الان نمی‌شود، حتما باید توسط همکاران من بررسی و انجام شود.
او درباره اینکه حضور برخی سینماگران باعث رونق‌بخشی به جشنواره می‌شود و چرا کسانی که خودشان اعلام تمایل برای حضور داشتند در جشنواره نیستند گفت: ما داور‌های مجربی داشتیم که کسی درباره صلاحیت علمی آن‌ها صحبت نمی‌کند. در بخش انتخاب آثار نگاه فردی یا حاشیه‌ای هم نبوده و امسال هم با حاشیه‌های کمتری روبه‌رو بودیم. تنها جمله‌ای که می‌توانم بگویم این است که به تصمیم داور‌ها در هیات انتخاب احترام می‌گذارم.
او در پاسخ به سوالی درباره بودجه جشنواره موسیقی هم گفت: در سال گذشته افزایش فوق‌العاده‌ای داشتیم. الان از بخش بین‌الملل خبری ندارم و ان‌شاءلله اکر موردی هست برطرف می‌شود. البته در حوزه موسیقی شفافیت وجود دارد و میزان استقبال مردم مشخص است.
وزیر ارشاد درباره بازتاب‌های خبر بدون مانع بودن بازگشت یک خواننده مقیم خارج از کشور (معین) گفت: در مورد خواننده که خبرنگاری پرسید پاسخ دادم که در جمهوری اسلامی ایران در مورد بازگشت ایرانیان خارج از کشور فضای مساعدی برای همه فراهم است. این‌جا خاک خودشان است. این حقی نیست که ما به آن‌ها بدهیم. ایران خانه آن‌هاست. این حقی نیست که من یا کسی دیگر بتواند از آن‌ها سلب کند. درباره مجوز فعالیت هم طبق فرایند قانون عمل می‌شود.
او با اشاره به سیاست‌های دولت ابراهیم رییسی برای ایرانیان خارج از کشور افزود: البته من تعجب می‌کنم از افرادی که باید از این موضوع استقبال کنند. هیچ هنرمندی در این مدت نبوده که ما شرایط بازگشت و حتی اجرا را فراهم نکرده باشیم. هنرمندی بود که ۴۰ سال اجازه اجرا نداشت، ولی در این دوران مجوز گرفت و حتی نماهنگی را برای تقدیر از دولت آماده کرده بودند، ولی نخواستیم منتشر شود، چون دنبال کار تبلیغاتی نیستیم. ما خادم تمام ایرانی‌ها در داخل و خارج کشور هستیم.
اسماعیلی در بخش دیگری از این نشست درباره شبکه نمایش خانگی گفت: در وضعیت فعلی در شورای انقلاب فرهنگی قانونی را داریم که می‌گوید ارشاد همه مسئولیت‌هایی را که در حوزه حقیقی دارد در حوزه مجازی هم دارد. درباره مجموعه‌های نمایشی هم باید بگویم دبیرخانه و محل نظارت این کار صدا و سیماست و وزیر باید نمایندگی در شورا‌های ساخت و نمایش داشته باشد. به جز این بخش و برنامه‌های تلویزیونی همه بخش‌ها در حوزه صوت و تصویر مدیریتش بر عهده ارشاد است، الان هم تنظیم آیین‌نامه اجرایی در حال انجام است، تا بخشی از موضوعات حل شود.
او افزود: متاسفانه این فاصله و شکافی که در این چند سال پیش آمد اتفاقات خوبی را رقم نزد. ما نمایش خانگی را یک فرصت می‌دانیم، اما به شدت نگران نمایش خشونت، ارتباطات خانوادگی و نظایر آن هستیم، امیدوارم همکاران ما و عزیزان در بخش نظارتی این نگرانی مردم را به زودی مرتفع کنند.
وزیر ارشاد در پاسخ به سوال خبرنگار ترکیه‌ای درباره ارتباطات فرهنگی با کشور ترکیه، گفت: ترکیه از کشور‌های مهم در منطقه است؛ سال گذشته بازدید داشتم و همکاری خوبی در حوزه فرهنگی و هنری و رسانه‌ای در کشور ترکیه در حال جریان است.
او ادامه داد: قرار است کار مشترکی میان هنرمندان ایرانی و ترک به نمایش دربیاید و امیدوارم سرآغاز همکاری‌های گسترده‌تری باشد.
اسماعیلی درباره حمایت از هنرمندان و اهالی فرهنگ مهاجر افغانستانی نیز گفت: ما و افغانستان، اشتراکات بسیاری داریم که مرز‌های سیاسی نتوانسته فاصله‌ای به وجود بیاورد. بلخ و کابل و هرات آکنده از میراث ماندگار فرهنگی و هنری و ادبی مشترک است و ما به این میراث مشترک افتخار می‌کنیم. هنرمندان افغانستانی مانند هنرمندان ایرانی در خلق و آفرینش فعالیت‌های هنری و فرهنگی مورد حمایت ما هستند. ما به دنبال عادی‌سازی فضای تعاملات فرهنگی و هنری و رسانه‌ای بین ایران و افغانستان هستیم. به شدت به حفظ میراث فرهنگی و ادبی و تاریخی در افغانستان حساس هستیم و آن‌ها را جزئی از میراث فرهنگی و مشترک و ماندگار خودمان می‌دانیم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به این سؤال که آیا دولت و وزارت ارشاد برنامه‌ای برای به رسمیت شناختن موسیقی رپ در ایران دارند، گفت: آقای سالاری (معاون امور هنری وزارت ارشاد) مأمور بررسی جوانب درباره موسیقی رپ شده است.
او در ادامه از برنامه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای ایجاد تحول جدی در حوزه موسیقی و استفاده از همه گونه‌های موسیقی خبر داد و تأکید کرد: درباره موسیقی رپ باید همه جوانب در نظر گرفته شود و من فکر می‌کنم بتوانیم در آینده نزدیک جمع‌بندی خود را در این‌باره اعلام کنیم.
محمدمهدی اسماعیلی همچنین درباره وضعیت انجمن‌های صنفی و رویکرد وزارت ارشاد به این انجمن‌ها، اظهار کرد: من یک معلم هستم و نمی‌توانم مغلق، پیچیده و جناحی حرف بزنم. می‌خواهم صراحت، شفافیت و صداقت در بحث‌هایی که داریم باشد. ما اختلاف دیدگاه نداریم، رویه‌مان قانونی است. این تعامل بین ما و اصناف وجود دارد و طبیعتا نگاه دولت حمایت از گروه‌های مردمی و صنفی است و وزارت ارشاد نقش تنظیم‌گری دارد. باید در مرز قانون حرکت کنیم. وزارت فرهنگ را پشتیبان اصحاب فرهنگ و هنر و خانه همه هنرمندان می‌دانیم. این افتخار را داریم که با اصحاب فرهنگ و هنر تعامل داریم و هیچ خط قرمزی در مقابلمان نیست.
او در بخش دیگری از سخنان خود درباره جشنواره موسیقی نواحی نیز گفت: موسیقی نواحی در دستور کار جدی ماست؛ برای اولین بار از چند خواننده شهیر که موفق به اخذ درجه یک هنری شده بودند، تجلیل کردیم.
وزیر ارشاد همچنین بیان کرد: ضعف گونه اجتماعی در فیلم‌ها را نمی‌پذیرم و در گزارشی که به من داده‌اند تعداد فیلم‌های اجتماعی قابل توجه است و نمی‌شود قضاوت دقیقی داشت.
او در بخش دیگری از سخنان خود از خودکفایی کاغذ گفت و افزود: مجموعه جدیدی در تولید کاغذ در استان خوزستان راه‌ادازی خواهد شد که نیاز کاغذی کشور را پاسخگو خواهیم بود.
او همچنین گفت: مشکل کارخانه کاغذ شوشتر حل می‌شود و نکاتی در این زمینه وجود دارد.
به گفته وزیر ارشاد، درباره مکان برگزاری جشنواره فیلم فجر درحال رایزنی هستند و در یکی دو رو آینده مکان جشنواره اعلام خواهد شد.
اسماعیلی در ادامه گفت: هوش مصنوعی را با حساسیت دنبال می‌کنیم و درباره زبان فارسی نیز کار‌های خوبی در شورای صیانت از زبان فارسی انجام شده است و به زودی جشن تغییر نام چند مجموعه تجاری را از واژه‌های انگلیسی به فارسی خواهیم داشت.
او تأکید کرد: موضوع صیانت و گسترش زبان فارسی، ماموریت اصلی و جدی ما در حوزه فرهنگ است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره به تعویق افتادن عمره و اینکه آیا تمهیدی اندیشیده شده تا حج تمتع به مشکل برنخورد، توضیح داد: بالای ۵ میلیون و ۷۰۰ هزار ثبت‌نامی برای عمره داشتیم و می‌خواستیم سریع‌تر کار زائران را راه بیندازیم و طبق زمان‌بندی خودمان عمل کردیم. جلسه شورای عالی حج، اواخر ماه آذر بود و قرار بود ۲۸ آذر آغاز پرواز‌ها باشد. اما ثبت‌نام‌ها تکمیل نشده بود و تمدید کردیم، همه اقتضائات دیده شد، هتل‌ها و کارون‌ها. اما با اختلافات فنی‌ای که به وجود آمده، به تعویق افتاد. هیئتی که برای رایزنی درباره حج رفته بودند، تفاهمنامه‌ای را امضا کردند که شرایط حج تمتع بهتر از امسال باشد. بایستی مسئله سریع‌تر حل شود. ما یک «میراث نامطلوب» داریم و تعداد زائران را باید به مرور در طی سال‌های آینده به عمره و حج اعزام کنیم.
او در بخش دیگری از سخنان خود درباره قاچاق کتاب گفت: اقدامات خوبی صورت گرفته و با قوه قضاییه و نیروی انتظامی و سایر نهاد صحبت کردیم و اقداماتی رخ داده و زمینه خوبی ایجاد شده است و امیدواریم شاهد تحول مثبت باشیم.
اسماعیلی همچنین با بیان اینکه به دنبال اطلاع‌رسانی به صورت شفاف در معاونت‌های ارشاد هستند، گفت: برای شفافیت کامل تلاش کردیم؛ بنای ما قانون است و طبق قانون عمل می‌کنیم. ما مرتب این را تکرار کردیم و به صورت نمایشی نیست، هرکسی موظف است در چارچوب قانون رعایت شفاف داشته باشد.