موسیقی پاپِ امروز؛ شلختگی یا حیات عادی؟

به گزارش خبرگزاری آوای البرز موسیقی پاپ به عنوان یکی از مردمی ترین گونه موسیقی در جهان همواره با استقبال حداکثری از سوی مردم مواجه بوده است. این میزان استقبال سبب شده تا در هر دوره ای بر میزان فعالان این صنعت افزوده شده و جریان سازی هایی متفاوتی حول این پدیده محبوب شکل بگیرد.

موسیقی پاپِ امروز؛ شلختگی یا حیات عادی؟

به گزارش ایرنا در ایران اما این جریان سازی سترگ با نسل دوم فعالان موسیقی پاپ پس از انقلاب رقم خورد. حمید غلامعلی بیژن خاوری مهرداد کاظمی و عباس بهادری به عنوان نسل نخست موسیقی پاپ کشور پرچم داران موسیقی پاپ در دهه ۶۰ و نیمه نخست دهه ۷۰ بودند. خوانندگانی که فعالیت مستقل چندانی در بازار مستقل موسیقی نداشتند و همکاری آنها با صداوسیما سبب شد تا چیزی که آن زمان موسیقی پاپ شناخته می شد به مردم معرفی شود. فضای تماتیک آهنگ های آن زمان یا از مصادیق طبیعت بود و یا در ستایش نوع دوستی. عشق زمینی تقریبا خالی از ایماژ بود و تنظیم ها به باورپذیری چنین مفاهیمی در ذهن مخاطبان کمک شایان توجهی می کرد.

رفع محدودیت هایی که انقلاب کرد

موسیقی پاپِ امروز؛ شلختگی یا حیات عادی؟

این مدل موسیقی درست نقطه مقابل موسیقی لس آنجلسی بود که خلاء مفاهیم عشق های زمینی را برای مخاطب پر می کرد. با ورود نسل دوم خوانندگان پاپ به پرچمداری محمد اصفهانی علیرضا عصار خشایار اعتمادی حسین زمان شادمهر عقیلی گروه آریان قاسم افشار محمدرضا عیوضی و… ورق تا حدودی زیادی به نفع موسیقی پاپ داخل برگشت. در این دوره فنر استعدادهای درخشانی که عمدتا در حوزه آهنگسازی تخصص داشتند اما اجازه فعالیت مستقل پیدا نمی کردند رها شد و خلاقانی چون فواد حجازی شادمهر عقیلی و بهنام ابطحی فضای مدرنی را برای آهنگسازی و تنظیم قطعات خلق کردند. برخی گشایش های مضمونی نیز سبب شد تا این جنس موسیقی با استقبال قابل توجهی از جانب مخاطبان مواجه شود.

از نیمه دهه ۸۰ تا اواخر دهه ۹۰ دوران یکه تازی موسیقی های زیرزمینی و ژانرهای ممنوعه موسیقی که رپ در راس آنها قرار داشت بود. درواقع همان محدودیت هایی که برای نسل دوم موسیقی پاپ رفع شد این بار به نفع موسیقی های زیرزمینی آمد

پشتوانه چنین روندی یک بازار هدف چند ده میلیونی در مقایسه با خوانندگان لس آنجلسی بود که سبب شد تا خوانندگان داخلی حداقل برای ۷ سال یک فضاسازی گسترده و سونامی موسیقی پاپ داخلی را رقم بزنند. مختصات این هژمونی به اندازه ای بود که دیگر هیچ گاه تا به امروز چنین اتفاقی برای موسیقی پاپ کشور رقم نخورد.

از نیمه دهه ۸۰ تا اواخر دهه ۹۰ دوران یکه تازی موسیقی های زیرزمینی و ژانرهای ممنوعه موسیقی که رپ در راس آنها قرار داشت بود. درواقع همان محدودیت هایی که برای نسل دوم موسیقی پاپ رفع شد این بار به نفع موسیقی های زیرزمینی آمد و آنها با تسلط بر المان هایی که در موسیقی رایج کشور کمون و بروزی نداشت موفق شدند تا این خلاء را برای مخاطبان خود پر کنند.

حالا اما در دوران پساکرونا فضای پاپ شکل دیگری به خود گرفته است. سازهای زنده و آکوستیک جای کمتری در فرآیند آهنگسازی دارند و اجراهای زنده خالی از ارکستراسیون حرفه ای است. فناوری های جدید ورودی جدی به مقولات آهنگسازی داشته و فرآیند خواننده شدن بسیار راحت تر و میسرتر از هر زمان دیگری شده است.

صنعت موسیقی پاپ از آن حالت محدود خود جدا شده و بازیگرانی متفاوت پیدا کرده است. یک صنعت پرپول که مشتاقان بسیاری دارد و امروز شاهد حضور بیشترین میزان فعالان این حوزه است.

فضایی که نه «بلبشو» است و نه «شلختگی»

موسیقی پاپِ امروز؛ شلختگی یا حیات عادی؟

قطعا استفاده از واژه «بلبشو» برای فضای کنونی موسیقی پاپ کشور اصطلاح درست و دقیقی نیست

البته که چنین فضایی را نمی توان یک بلوغ فکری برای موسیقی پاپ کشور تصور کرد. بیشتر شبیه یک حیات ارگانیک در یک دوره گذار است که طی آن تمامی سلایق ابراز وجود کرده و شانس خود را برای بقا امتحان می کنند. در این دوران گذار است که مدل های مختلفی از تولیدات پاپ را تجربه می کنیم. در یک دوره ای با فوران استعدادهای بکر در این حوزه مواجه بودیم و در دوره ای مانند امروز شاهد کمترین ورودی مبتکرانه هستیم. نتیجه چنین فرآیندی تولید حدود ۶۰۰ قطعه پاپ در هر ماه است که تنها تعداد اندکی از آنها می توانند مخاطبان هدف خود را پیدا کنند. مهمتر آن که در طول یک سال تعداد قطعاتی که می توانند ترند شده و نبض سلیقه عمومی کشور را در دست بگیرند از تعداد انگشتان یک دست نیز کمتر است حال آن که این فرآیند در طول دهه های ۷۰ و ۸۰ گاها به بیش از ۲۰ قطعه نیز می رسید.

قطعا استفاده از واژه «بلبشو» برای فضای کنونی موسیقی پاپ کشور اصطلاح درست و دقیقی نیست. فضا همچنان در حال آزمون و خطاست و نگاه های مختلف در این حوزه مخاطبان هدف خود را شناسایی می کنند. اینکه ورود به بازار موسیقی در حال حاضر در دسترس تر از هر زمان دیگری است موافقان و مخالفان بسیاری دارد. عده ای این روند را یک نتیجه طبیعی از بابت سیر تطور صنعت موسیقی در ایران می دانند و عده ای دیگر پای مدرنیته را به این بحث باز می کنند و اینکه سازوکارهای تکنولوژی لاجرم دوستداران این حوزه را با آسان ترین ادوات به مشارکت دعوت می کند.

طبیعی است که این روال غیرخطی برای کسانی که تا سال ها پیش موسیقی پاپ را به صورت خطی و طبق ضوابطی دنبال می کردند کمی ناآشنا باشد که بخواهند برای آن از واژگانی چون «شلختگی» یا «بلبشو» استفاده کنند. بنابراین باید همچنان که به نسل های قبلی فرصت عرض اندام و مقایسه با نسل پیش از آنها داده شد به این نسل نیز چنین فرصتی اعطاء شود تا موسیقی پاپ که همواره برآمده از فضای اجتماعی و روابط انسانی بوده در یک مکانیسم نرمال ادامه حیات داده و به جلو پیش رود.

۲۴۴۵۷